Πώς χτίζεται η αυτοεκτίμηση

 

  

 

H αυτοεκτίμηση είναι αυτό που μας δίνει την ώθηση να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες της ζωής. Πώς ακριβώς αποκτιέται αυτή όμως;

Έχουμε σχέσεις που μας ικανοποιούν, επάγγελμα που μας αρέσει, αισθανόμαστε ότι ανήκουμε στους «τυχερούς» και είμαστε ευχαριστημένοι με τον εαυτό μας, χωρίς να το πολυσκεφτόμαστε. Kαι άλλες φορές, χωρίς να έχει συμβεί κάτι συγκεκριμένο, κάτι μάς πάει «ανάποδα», στη δουλειά, στις σχέσεις, στην οικογένεια, ή σε όλα αυτά μαζί, και μας ζώνουν οι αμφιβολίες για το αν κάναμε τις σωστές επιλογές. Αναρωτιόμαστε αν τελικά είμαστε «άξιοι» για να πετύχουμε αυτά που επιθυμούμε και επιδιώκουμε. Όταν «ζοριστούμε», κλονίζεται η πίστη στον εαυτό μας, η αυτοεκτίμησή μας. Kαι όμως, είναι τότε που τη χρειαζόμαστε περισσότερο από ποτέ. H αυτοεκτίμηση (όπως και η αυτοαντίληψη, που είναι έννοια συγγενική) δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί, γιατί δεν περιέχει τίποτα το χειροπιαστό, το οποίο θα μπορούσε να καταμετρηθεί. Kαι όμως, ψυχολόγοι και ψυχίατροι στρέφουν όλο και περισσότερο την προσοχή τους στη σημασία των εννοιών αυτών για την ψυχική υγεία των ανθρώπων.

Αγάπη για τον εαυτό μας

H εκτίμηση, η αγάπη και η αποδοχή του εαυτού μας φαίνεται να αποτελούν τη βάση της ψυχικής ισορροπίας, αλλά και της ικανότητας του ατόμου να κάνει και να διατηρεί ικανοποιητικές διαπροσωπικές σχέσεις. Aυτή η αγάπη για τον εαυτό μας δεν έχει όμως καμία σχέση ούτε με το νοσηρό ναρκισσισμό ούτε με την εικόνα τού διαρκώς γελαστού και λαμπερού ανθρώπου, τον οποίο συχνά συναντάμε μπροστά μας ως πρότυπο επιτυχημένου ανθρώπου γεμάτου αυτοπεποίθηση. Πολύ περισσότερο, η αληθινή αυτοεκτίμηση φαίνεται ότι περιλαμβάνει (σε αντίθεση με το ναρκισσισμό) την αποδοχή και την αγάπη προς τους άλλους.
Η αγάπη για τον εαυτό μας δεν έχει καμία σχέση με το νοσηρό ναρκισσισμό

Πώς πλάθουμε την εικόνα μας

Eίναι σίγουρο ότι ο κάθε άνθρωπος έχει μια εικόνα για τον εαυτό του, που περιλαμβάνει τουλάχιστον όλες τις συνειδητές πλευρές του εαυτού του: τη σωματική, τη συναισθηματική, τη νοητική, την κοινωνική. H εικόνα αυτή σπάνια ταυτίζεται με την εικόνα που έχουν οι άλλοι γι’ αυτόν? πολλές φορές μάλιστα η απόσταση μεταξύ της αυτοαντίληψης και της «αντικειμε-νικής» εικόνας είναι πολύ μεγάλη. Eκτός όμως από την εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας, έχουμε και την εικόνα ενός ιδανικού εαυτού, αυτού δηλαδή που θα θέλαμε να είμαστε και που επιδιώκουμε πάντα να φτάσουμε. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αυτοεκτίμηση προκύπτει από τη σχέση μεταξύ της εικόνας που έχουμε για τον εαυτό μας και την εικόνα του ιδανικού εαυτού μας. Όσο πιο κοντά βρίσκονται οι εικόνες αυτές, τόσο πιο μεγάλη είναι η αυτοεκτίμησή μας. Aπό πού πηγάζει όμως και πώς διαμορφώνεται αυτή η αντίληψη και η αξιολόγηση του εαυτού μας; Oι ειδικοί μοιάζουν να συμφωνούν στην άποψη ότι η εικόνα που έχουμε για τον εαυτό μας χτίζεται -από την πρώτη στιγμή της ζωής μας- από την αλληλοεπίδραση των προσωπικών μας εμπειριών και των αξιολογήσεων των σημαντικών για εμάς ανθρώπων, που είναι κατά την παιδική ηλικία κυρίως οι γονείς, αργότερα οι δάσκαλοι και οι συνομήλικοι. Kατά το πρώτο έτος της ζωής ενός παιδιού, το οποίο για πολλούς εξελικτικούς ψυχολόγους είναι και το σημαντικότερο για την ανάπτυξη της αίσθησης του εαυτού του, το παιδί αρχίζει να κατανοεί ότι είναι μια οντότητα ξεχωριστή από τη μητέρα του, ενώ ταυτόχρονα παραμένει εξαρτημένο από αυτήν και από άλλα πρόσωπα που είναι γύρω του, για την ικανοποίηση των αναγκών του. Φαίνεται ότι το κατά πόσο και το πώς ικανοποιούνται οι βασικές ανάγκες του παιδιού για τροφή, ύπνο, προστασία αλλά και σωματική επαφή, τρυφερότητα, επικοινωνία κατά τους πρώτους αυτούς μήνες της ζωής του -που είναι απόλυτα εξαρτημένο από τους άλλους- αποτελούν το θεμέλιο για μια θετική αυτοαντίληψη. Το αίσθημα ικανοποίησης όταν το βρέφος είναι χορτάτο, ζεστό και αισθάνεται ασφάλεια, σε συνδυασμό με την ευχαρίστηση που προκαλούν η τρυφερότητα και η αγάπη από τα οικεία πρόσωπα, δημιουργούν την πρώτη, καθαρά «αισθαντική» ακόμη αυτοεκτίμηση, η οποία θα μπορούσε ίσως απλουστευτικά να μεταφραστεί: «Nιώθω καλά μέσα στο πετσί μου, με περιβάλλει μια ευχάριστη αίσθηση, και αυτή την προκαλούν οι άνθρωποι που είναι γύρω μου και με αγγίζουν, επειδή και αυτοί νιώθουν καλά μαζί μου». Kάπως έτσι υποθέτουμε ότι μπαίνουν οι βάσεις για τα πρωταρχικά στοιχεία της αυτοεκτίμησης, δηλαδή το αίσθημα πληρότητας και ικανοποίησης με τον εαυτό μας και με τους γύρω, τους λεγόμενους «Σημαντικούς Άλλους». Πάνω στη βάση αυτή προστίθενται, καθώς το παιδί μεγαλώνει, η αίσθηση αποτελεσματικότητας στις ολοένα αυξανόμενες και δυσκολότερες πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει και, βέβαια, η αποδοχή και η αναγνώριση από τους άλλους σε σχέση με τις πρωτοβουλίες αυτές, αλλά και απέναντι στο ίδιο το παιδί ως άτομο.

Eίναι δυνατό να ενισχυθεί η χαμηλή αυτοεκτίμηση;

Πολλοί ψυχολόγοι πιστεύουν ότι είναι δυνατό, και υποστηρίζουν ότι ο τρόπος με τον οποίο συμπεριφερόμαστε σήμερα απέναντι στον εαυτό μας καθορίζει και το πόσο καλά αισθανόμαστε με τον εαυτό μας. Σύμφωνα με αυτούς, υπάρχουν αρκετοί τρόποι για να βελτιώσουμε την αυτοεκτίμησή μας:
• Aν είμαστε πιο επιεικείς και πιο «γενναιόδωροι» με τον εαυτό μας και δεν τον τυραννάμε με υπερβολικές απαιτήσεις τού είδους «αυτό πρέπει να το πετύχω οπωσδήποτε», «αν δεν τα καταφέρω σε αυτό, θα είμαι ένας αποτυχημένος» και του επιτρέπουμε λάθη και ατέλειες.
• Aν μπορούμε να εγκαταλείψουμε απαιτήσεις και επιθυμίες που μας ταλαιπωρούν επειδή θα θέλαμε, αλλά επί χρόνια δεν μπορούμε να τις πραγματοποιήσουμε.
• Aν μπορούμε να επιδιώξουμε ή να αποδεχτούμε αλλαγές σε σχέσεις ή καταστάσεις που δεν μας ικανοποιούν πια, αλλά μας γεμίζουν αμφιβολίες για τον εαυτό μας.
• Aν μπορούμε να δεχτούμε «δυσάρεστες» πλευρές του εαυτού μας, συναισθήματα που μας φοβίζουν επειδή τα θεωρούμε αρνητικά και ανεπίτρεπτα, όπως η θλίψη, η μοναξιά, ο φόβος, η απόγνωση, ως κομμάτια του εξίσου πολύτιμα με τα θετικά, όπως η χαρά, η ικανοποίηση, η αισιοδοξία.
• Kαι φυσικά, αν μπορούμε να δεχτούμε για τον εαυτό μας τη θετική γνώμη των άλλων για μας, χωρίς να την υποτιμάμε με σκέψεις όπως «το λέει μόνο για να με παρηγορήσει», «αν ήταν κάποιος πιο σχετικός με το θέμα, θα είχε σίγουρα διαφορετική γνώμη».
Tο σίγουρο είναι πάντως ότι δεν ζημιώνουμε κανέναν αν έχουμε μεγάλη αυτοεκτίμηση! Αντίθετα, φαίνεται ότι αυτή η θετική στάση, η «γενναιοδωρία» προς τον εαυτό μας, μας κάνει περισσότερο γενναιόδωρους και δεκτικούς και απέναντι στους άλλους.

Η κ. Λουίζα Βογιατζή είναι συμβουλευτική ψυχολόγος.

πηγή :  αποσπάσματα  http://www.vita.gr/psixologia/article/2142/pws-xtizetai-h-aytoektimhsh/

Advertisements

Τι είναι η Μη Βίαιη Επικοινωνία

Τι είναι η Μη Βίαιη Επικοινωνία
H Μη Βίαιη Επικοινωνία (Nonviolent Communication) είναι μια διαδικασία που μας βοηθά να αντιληφθούμε, να εντοπίσουμε και να διαχειριστούμε τη βία που δεχόμαστε και ασκούμε καθημερινά, τόσο από και προς τους άλλους όσο και προς τον εαυτό μας. Ο σκοπός της είναι σταδιακά να μας απελευθερώσει συναισθηματικά, έτσι ώστε να μπορούμε να ζήσουμε πέρα από την ενοχή, τη ντροπή και το φόβο.
Η διαδικασία αυτή εστιάζει στις βαθύτερες ανάγκες μας και τα συναισθήματα που βιώνουμε ανά πάσα στιγμή κι έτσι μας βοηθά να συνυπάρχουμε με τους άλλους με τρόπο που κάνει τη ζωή πιο όμορφη για όλους.

Πού μπορεί να μας βοηθήσει;

Σε κάθε είδους σχέση.
Η Μη Βίαιη Επικοινωνία μας βοηθά να εκφράσουμε πλήρως όσα έχουμε μέσα μας με έναν τρόπο που διευκολύνει τους αποδέκτες να ακούσουν όχι μόνο όσα μας δυσαρεστούν αλλά και όσα μας κάνουν χαρούμενους.
Ταυτόχρονα, μας διδάσκει έναν τρόπο να ακούμε τους άλλους πραγματικά, μέ την καρδιά μας και όχι μόνο με τα αυτιά ή το μυαλό. Μαθαίνουμε να είμαστε εκεί για τους άλλους χωρίς να παίρνουμε προσωπικά αυτά που λένε και χωρίς να μπερδεύουμε τα δικά μας συναισθήματα με τα δικά τους.

Η πιο σημαντική όμως υπηρεσία της Μη Βίαιης Επικοινωνίας ίσως είναι στη σχέση μας με τον εαυτό μας. Αργά αλλά σταθερά, όσο μιλάμε αυτή τη γλώσσα, αποκαλύπτουμε όλο και περισσότερο την καρδιά μας, όχι μόνο στους άλλους αλλά και στον ίδιο μας τον εαυτό. Οι επικρίσεις και η τιμωρητική διάθεση που δείχνουμε προς εμάς τους ίδιους μειώνεται, ενώ επανεκπαιδευόμαστε στο πώς να συμπεριφερόμαστε στον εαυτό μας με όση αγάπη και τρυφερότητα δείχνουμε στους πιο αγαπητούς μας ανθρώπους.

Συχνές ερωτήσεις
Πώς μπορώ να μάθω τη Μη Βίαιη Επικοινωνία;
Χρειάζεται ένα βασικό θεωρητικό υπόβαθρο που μπορεί κανείς να το αποκτήσει μέσα από τη μελέτη του εκπαιδευτικού υλικού.
Δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι η καθοδήγηση από κάποιο άτομο που είναι εμπειρότερο στη διαδικασία. Συνήθως αυτό γίνεται στο πλαίσιο μιας εκπαίδευσης, όπου ο εκπαιδευτής δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον, ώστε οι εκπαιδευόμενοι να πειραματιστούν σε έναν νέο τρόπο.
Τρίτο και σημαντικότερο στοιχείο είναι η πρακτική εφαρμογή στην καθημερινότητά μας. Η Μη Βίαιη Επικοινωνία δεν τελειώνει σε μια εκπαίδευση ή μια πιστοποίηση, αλλά είναι μια δουλειά που συνεχίζεται σε όλη μας τη ζωή.

Πού θα με βοηθήσει η Μη Βίαιη Επικοινωνία;
Αυτό φυσικά εξαρτάται από το κάθε άτομο. Ωστόσο, πολλοί μαθητές της διαδικασίας αναφέρουν ότι η Μη Βίαιη Επικοινωνία αποτέλεσε κομβικής σημασίας εργαλείο στην πορεία τους προς μια πιο ουσιαστική και πλήρη ζωή, όπου οι σχέσεις με τους άλλους είναι πιο ξεκάθαρες, ανθρώπινες και ισότιμες, οι συνεργασίες πιο ξεκούραστες και αποτελεσματικές και ο εσωτερικός διάλογος πιο τρυφερός και ανθρώπινος.
Η Μη Βίαιη Επικοινωνία είναι μια τεχνική αλλά ταυτόχρονα μια στάση ζωής που μας βοηθά να αναπτύξουμε το δυναμικό μας και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο περισσότερο ισορροπημένο και φιλικό προς κάθε μορφή ζωής.
Πιο συγκεκριμένα, η Μη Βίαιη Επικοινωνία μπορεί να βοηθήσει κάποιον να επικοινωνήσει βαθύτερα με τον/την σύντροφό του, τα παιδιά του, τους συναδέλφους του, τους γείτονες και τους φίλους του. Επίσης, μπορεί κανείς να μειώσει σταδιακά την επίπτωση του θυμού πάνω του και να ανακαλύψει τη μαγεία του συναισθηματικού μοιράσματος και της από καρδιάς επικοινωνίας με τους κοντινούς τους ανθρώπους αλλά ακόμη και με αγνώστους. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, μπορεί ακόμη κανείς να ανακαλύψει ότι δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει πράγματα που δεν του αρέσουν και ότι υπάρχει τρόπος να ακολουθήσει κανείς την καρδιά του και ταυτόχρονα οι ανάγκες όλων να καλυφθούν.

Σε ποιους απευθύνονται οι εκπαιδεύσεις της Μη Βίαιης Επικοινωνίας;
Οι εισαγωγικές εκπαιδεύσεις απευθύνονται σε όλους: γονείς, εκπαιδευτικούς, συντρόφους, συναδέλφους, διευθυντές, θεραπευτές και οποιονδήποτε θεωρεί ότι οι σχέσεις του με τους άλλους και η σχέση του με τον εαυτό του μπορεί να βελτιωθεί.
Κατά διαστήματα διοργανώνονται θεματικές εκπαιδεύσεις που απευθύνονται ειδικότερα σε κάποια από τις πιο πάνω κατηγορίες.

Οι εκπαιδεύσεις στη Μη Βίαιη Επικοινωνία αποτελούν θεραπεία;
Όχι. Είναι γεγονός πως κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης ο επαναπροσδιορισμός του τρόπου επικοινωνίας μας, το συναισθηματικό άνοιγμα και η ατμόσφαιρα εμπιστοσύνης που δημιουργούνται μπορούν να μας βοηθήσουν να δούμε με άλλο μάτι πολλές ευαίσθητες πλευρές του εαυτού μας. Ο στόχος ενός εργαστηρίου, ωστόσο, δεν είναι η θεραπεία αλλά η εξάσκηση σε έναν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας που θα μπορέσουμε να μεταφέρουμε και στην καθημερινότητά μας.

Με τη Μη Βίαιη Επικοινωνία θα μάθω να μιλάω ευγενικά;
Πολλές φορές αποκαλούμε ευγένεια το να υιοθετήσουμε ένα συγκεκριμένο ύφος, τόνο φωνής ή λεξιλόγιο. Αν αυτό έχουμε στο νου μας με τη λέξη ευγένεια, τότε η απάντηση είναι όχι.
Η Μη Βίαιη Επικοινωνία δεν μας ζητάει να υιοθετήσουμε έναν τρόπο που δεν είναι αυθεντικός για εμάς. Αυτό που κάνει είναι να μας διαφωτίζει ως προς το ποια είναι τα αποτελέσματα των διαφόρων τρόπων επικοινωνίας, τι επιλογές έχουμε και πώς να τις επιδιώξουμε. Η επιλογή είναι πάντα δική μας.
Είναι συχνό, όσο κανείς εμβαθύνει στη Μη Βίαιη Επικοινωνία, να λειτουργεί όλο και περισσότερο μέσα από ένα πλαίσιο ανθρωπιάς και ενδιαφέροντος για τους άλλους. Αυτή όμως η εκδήλωση συμπόνιας είναι αποτέλεσμα εσωτερικής τοποθέτησης και πρόθεσης και όχι υιοθέτησης κάποιων καλών τρόπων. Στην πραγματικότητα η συνειδητότητα της Μη Βίαιης Επικοινωνίας μπορεί κατά φορές να μοιάζει αντίθεται από αυτό που συχνά αποκαλούμε «καλούς τρόπους».

Επιτρέπεται να θυμώνουμε στη Μη Βίαιη Επικοινωνία;
Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μας προκύψει αργά ή γρήγορα. Επομένως, ακόμη κι αν η Μη Βίαιη Επικοινωνία δεν το επέτρεπε, δεν θα μπορούσαμε να μην το βιώσουμε. Ο τρόπος διαχείρισης του θυμού που προτείνει η Μη Βίαιη Επικοινωνία είναι η πλήρης έκφρασή του, δηλαδή η αναφορά στις βαθύτερες ανάγκες και τα έντονα συναισθήματα που μας οδηγούν στο θυμό. Η διαδικασία αυτή χρειάζεται χρόνο, εμπειρία στη μέθοδο και εξοικείωση με το συναίσθημα του θυμού. Στην πραγματικότητα όσο πιο εύκολα και συχνά εκφράζουμε το θυμό μας, τόσο πιο εύκολο είναι να το κάνουμε μέσα από τη συνειδητότητα της Μη Βίαιης Επικοινωνίας, σε αντίθεση με την επιλογή της καταστολής του θυμού, που οδηγεί στη συσσώρευσή του και τελικά στην άναρχη έκφρασή του.

Μήπως όμως η Μη Βίαιη Επικοινωνία σημαίνει και παθητικότητα;
Όχι. Ίσως στην αρχή, όταν κάποιος δεν έχει ακόμη αφομοιώσει τα βαθύτερα νοήματα αυτής της προσέγγισης, προσπαθεί να επιβάλει στον εαυτό του μια μη βίαιη στάση, με συνέπεια να καταπιέζει το θυμό του και να λειτουργεί μέσα από την ενέργεια του «πρέπει». Όσο όμως κανείς εμβαθύνει, συνειδητοποιεί ότι η ουσία της Μη Βίαιης Επικοινωνίας είναι η εσωτερική πρόθεση να συνυπάρξουμε στη διάσταση της ανθρωπιάς και του αμοιβαίου σεβασμού και η πίστη ότι, από τη στιγμή που επικοινωνήσουμε βαθύτερα, θα μπορέσουμε να βρούμε λύσεις που καλύπτουν τις ανάγκες όλων.
Βλέποντας τον κόσμο μέσα από αυτό το πρίσμα, συνειδητοποιούμε ότι Μη Βία δεν σημαίνει παθητικότητα δράση, πολλές φορές έντονη και θορυβώδης, η οποία όμως δεν έχει την πρόθεση να προκαλέσει πόνο, αλλά ανοίξει χώρο για τη ζωή, δηλαδή για την κάλυψη των αναγκών όλων των εμβίων όντων.

Με τη Μη Βίαιη Επικοινωνία θα πάψω να έχω συγκρούσεις στη ζωή μου;
Όχι. Σταδιακά όμως η διαχείριση αυτών των συγκρούσεων θα γίνεται με έναν περισσότερο συμπονετικό και αποτελεσματικό τρόπο, με συνέπεια το συναισθηματικό φορτίο που δημιουργείται από αυτές τις συγκρούσεις να είναι μικρότερο. Ειδικότερα στις σχέσεις που μας ενδιαφέρουν περισσότερο, εκεί που τα συναισθήματα είναι βαθιά και έντονα, είναι πιθανό να χρειαστεί περισσότερος χρόνος μέχρι να μπορέσουμε να δρέψουμε τους καρπούς της Μη Βίαιης Επικοινωνίας. Όσο πιο ανώδυνο είναι ένα πρόβλημα επικοινωνίας, τόσο πιο εύκολο είναι να εφαρμόσουμε τη μέθοδο, γι’ αυτό αποτελεί κοινή πρακτική να ξεκινάμε την εξάσκησή της από αυτές τις περιπτώσεις και σταδιακά να την εφαρμόζουμε σε αυτές που μας απασχολούν περισσότερο.

Υπάρχουν προϋποθέσεις για να συμμετάσχει κανείς σε μία εκπαίδευση;
Η ουσιώδης προϋπόθεση είναι η πρόθεση του συμμετέχοντα να δοκιμάσει έναν διαφορετικό τρόπο επικοινωνίας και αντιμετώπισης των σχέσεων.
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών ασκήσων είναι δυνατό να προκύψει συναισθηματική ένταση, άβολα ή και δυσάρεστα συναισθήματα. Αυτη είναι μια συνήθης και παροδική κατάσταση, αλλά είναι απαραίτητο οι συμμετέχοντες να είναι εξοικειωμένοι με αυτό το ενδεχόμενο.

Μπορώ να μοιραστώ τη Μη Βίαιη Επικοινωνία με άλλους;
Ναι και αυτό, όχι μόνο είναι επιθυμητό, αλλά και συχνά απαραίτητο για να εμβαθύνουμε στη διαδικασία.
Ωστόσο, το όνομα «Nonviolent Communication / Μη Βίαιη Επικοινωνία» είναι πνευματική ιδιοκτησία του CNVC (Center for Nonviolent Communication) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τίτλους εκπαιδεύσεων, εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών υλικών μόνο από τους πιστοποιημένους εκπαιδευτές ή όσους βρίσκονται σε επίσημη διαδικασία πιστοποίησης. Το ίδιο ισχύει για τον τίτλο του «Εκπαιδευτή Μη Βίαιης Επικοινωνίας».
Συνεπώς, μπορεί κανείς να μοιραστεί τη Μη Βίαιη Επικοινωνία βρίσκοντας έναν άλλο τίτλο για τις εκπαιδεύσεις του. Κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσης ή στο εσωτερικό του εκπαιδευτικού του υλικού μπορεί να αναφερθεί στη Μη Βίαιη Επικοινωνία, αρκεί να αναφέρει το όνομα του Marshall Rosenberg και την ιστοσελίδα του CNVC (www.cnvc.org).

http://non-violence.gr/

https://rotasapantaw.wordpress.com/wp-admin/post-new.php

Μη βίαιη επικοινωνία – Marshall Rosenberg

Η μη βίαιη επικοινωνία είναι μια μέθοδος επικοινωνίας, η οποία αναπτύχθηκε από τον Αμερικανό Ψυχολόγο Marshall Rosenberg (1934-2015), ως ενας τρόπος επίλυσης συγκρούσεων με ειρηνικό τρόπο. Ο Marshall Rosenberg εμπνέυστηκε αυτή τη μέθοδο ακολουθώντας τις αρχές της πελατοκεντρικής προσέγγισης του Ψυχολόγου Carl Rogers (1902-1987).

Η μη βίαιη επικοινωνία είναι μια φιλοσοφία, μια στάση ζωής, η οποία χρειάζεται συνεχώς να καλλιεργείται. Εστιάζει στα συναισθήματα και τις ανάγκες του ατόμου και των άλλων. Είναι η φωνή της «καμηλοπάρδαλης», η οποία:

Ακούει με ενσυναίσθηση και κατανόηση το συνομιλητή
Αναλαμβάνει την ευθύνη για τα συναισθήματά της
Εχει συνείδηση των αναγκών της και τις εκφράζει
Ζητά από τους άλλους αλλά δεν απαιτεί.
Σε αντίθεση με τη φωνή του «τσακαλιού» που αντιδρά με κριτική και βίαιη συμπεριφορά.

Στόχος της μη βίαιης επικοινωνίας είναι ο επαναπροσδιορισμός του τρόπου με τον οποίο εκφραζόμαστε, αλλά και του τρόπου με τον οποίο ακούμε τους άλλους. Στη Μη Βίαιη Επικοινωνία δεν εστιάζουμε τόσο στις λύσεις των προβλημάτων, αλλά στην επαφή ανάμεσα στους ανθρώπους και στην ενίσχυση της διαπροσωπικής σχέσης. Η μεθοδος δινει αξία σε μια γλωσσα που προάγει την καλη διαθεση και ενισχύει την αυτοεκτίμηση ενθαρρύνοντας το άτομο να αναλάβει την προσωπική του ευθύνη για τις επικοινωνιακές του επιλογές, καθώς και για τη βελτίωση της ποιότητας των σχέσεων του.

Σύμφωνα με τη μέθοδο υπάρχουν 4 βασικά βήματα να ακολουθήσουμε.

vima-1o Παρατήρηση
«Η ικανότητα να παρατηρείς χωρίς να αξιολογείς είναι η υψηλότερη μορφή ευφυίας»
Jiddu Krishnamurti

Παρατηρούμε τι πραγματικά συμβαίνει σε μια κατάσταση και περιγράφουμε το γεγονός χωρίς ερμηνεία ή κρίση. Το γεγονός είναι πιο αναλυτικό και συγκεκριμένο ενώ η κρίση δημιουργεί γενικεύσεις και αυθαιρεσίες.

Mi-viaii-epikoinonia-icon3

Στο βήμα αυτό χρησιμοποιούμε ρήματα που συνδέονται άμμεσα με τις αισθήσεις μας όπως: βλέπω, ακούω, μυρίζω, πιάνω, γεύομαι.

vima-2o Συναισθήματα
«Τα συναισθήματά σου είναι οι καλύτεροι φίλοι σου, διότι δεν σε αφήνουν ποτέ. Σου οξύνουν την προσοχή σε κάτι που πρέπει να γνωρίζεις»
Gary Zukav

Στο βήμα αυτό εστιάζουμε στο συναισθημά μας, εκφράζουμε το πώς νιώθουμε με το συγκεκριμένο γεγονός.

Π.χ. στο παραπάνω παράδειγμα η μητέρα μπορεί να πει: «Γιε μου αισθάνομαι αποθαρρημένη όταν βλέπω το δωμάτιό σου ακατάστατο, το πάτωμα γεμάτο παιχνίδια και τετράδια.»

Τα βασικά και πανανθρώπινα συναισθήματα είναι η Χαρά, η θλίψη,ο φόβος και ο θυμός.

Ενδεικτικά παρατίθεται πίνακας με συναισθήματα

Mi-viaii-epikoinonia-icon4

vima-3o Ανάγκες
«Στον πυρήνα του θυμού είναι μια ανάγκη που δεν έχει ικανοποιηθεί»
Marshall B.Rosenberg

Σε αυτό το βήμα εκφράζουμε τις ανάγκες μας αφού φυσικά πρώτα αναγνωρίσουμε πώς αυτές συνδέονται με τα συναισθήματά μας. Όταν οι ανάγκες μας δεν ικανοποιούνται τότε δημιουργείται μέσα μας ένα δυσφορικό συνάισθημα. Όταν δεν εκφράζουμε τις ανάγκες μας με αμεσότητα και το κάνουμε έμμεσα (κατηγορίες, συμπεράσματα, ερμηνείες) τότε οι άλλοι το εκλαμβάνουν σαν κριτική και έχουν την τάση να αμύνονται, να επιτίθονταν ή να ακινητοποιούνται.

Στο παραπάνω παράδειγμα η μητέρα μπορεί να συμπληρώσει τη φράση της λέγοντας: «Γιε μου αισθάνομαι αποθαρρυμένη όταν βλέπω το δωμάτιό σου ακατάστατο, το πάτωμα γεμάτο παιχνίδια και τετράδια, έχω ανάγκη τη συνεργασία σου και τη βοήθειά σου»

vima-4o Αίτημα
«Η συμπεριφορά των ανθρώπων γίνεται κατανοητή, αν λάβουμε υπόψη τους σκοπούς, τις ανάγκες και τα κίνητρά τους.»
Thomas Mann

Σε αυτό το βήμα εκφράζουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε για να ικανοποιηθεί η ανάγκη μας. Καλό είναι να χρησιμοποιούμε ερωτήσεις σε αυτό το βήμα και να φροντίζουμε τη σχέση μας ρωτώντας τον συνομιλητή μας πώς αισθάνεται με όσα του λέμε.

Π.χ. «Γιε μου αισθάνομαι αποθαρρυμένη όταν βλέπω το δωμάτιό σου ακατάστατο, το πάτωμα γεμάτο παιχνίδια και τετράδια, έχω ανάγκη τη συνεργασία σου και τη βοήθειά σου, μπορείς να τακτοποιήσεις το δωματιό σου; Πώς νιώθεις με αυτό που σου λέω;»

Χρειάζεται προσοχή όταν εκφράζουμε το αίτημά μας ώστε αυτό να μη γίνει απαίτηση. Καλό είναι να αποφεύγονται λέξεις όπως: έπρεπε, υποτίθεται ότι, πάντα, ποτέ, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε επίκριση του άλλου.

Η μέθοδος της μη βίαιης επικοινωνίας δεν έχει σκοπό να αλλάξει τους ανθρώπους, στόχος της είναι να εγκαθιδρύσει σχέσεις ειλικρίνειας και ενσυναίσθησης μεταξύ αυτών.

Η ενσυναίσθηση είναι μια έμφυτη ανθρώπινη δεξιότητα, η οποία χρειάζεται να καλλιεργείται καθόλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου. Περιγράφηκε από τον Ψυχολόγο Carl Rogers ως η ικανότητα κατανόησης της κατάστασης του άλλου και του μοιράσματος των συγκινήσεων, των σκέψεων και της συμπεριφοράς του. Ουσιαστηκά είναι η ικανότητα να μπαίνουμε στα παπούτσια του άλλου.

Καλλιεργώντας εμείς ως γονείς αυτού του είδους την επικοινωνία με τα παιδιά μας τα βοηθάμε να επικοινωνούν με τον ίδιο τρόπο και έτσι να είναι σε επαφή με τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους. Τα παιδιά μαθαίνουν να αναγνωρίζουν τα συναισθήματά τους, να κατανοούν τη σχέση αυτών με τις σκέψεις και τις συμπεριφορές τους, να βιώνουν τα σημάδια που στέλνει το σώμα τους όταν οι ανάγκες τους ζητούν ικανοποίηση και να επιλύουν ειρηνικά τα προβλήματά τους.

Μεγαλώνοντας, στην ενήλικη ζωή τους θα συμπεριφέρονται με διεκδικητικότητα και θα έχουν υψηλό επίπεδο αυτοεκτίμησης.

Ας ξεκινήσουμε από σήμερα να κάνουμε πράξη αυτά τα βήματα!

Βιβλιογραφικές Αναφορές:

Ζάννη Μ. Μέθοδος: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΔΙΧΩΣ ΒΙΑ κατά Marshall Rosenberg. http://www.kede.org
Λοίζου-Μαλικιώση. Μ. (2003). Μια κριτική ματιά στην ενσυναίσθηση. Ψυχολογία 10, 295-309
https://en.wikipedia.org/wiki/Marshall_Rosenberg
http://www.ayahuasca-wasi.com/english/articles/NVC.pdf
Ιωάννα Αλπέρτη
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια

http://www.kidsgo.com.cy/LibraryParents/?p=15723

10 βήματα για τη διαχείριση του θυμού.

Έχεις πιάσει ποτέ τον εαυτό σου να βγάζει καπνούς ενώ είσαι ακινητοποιημένη στην κίνηση; Έχεις νιώσει την πίεσή σου να χτυπάει κόκκινο όταν το μικρό σου αρνείται πεισματικά να συνεργαστεί και να εφαρμόσει τα όσα του λες; Έχεις βγει ποτέ εκτός εαυτού γιατί ο σύντροφός σου δεν μπορεί να σε καταλάβει; Τότε, μάλλον, ξέρεις πολύ καλά τι σημαίνει θυμός!
Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα και χρειάζεται να τον εκφράζουμε. Ωστόσο, έχει μεγάλη σημασία τόσο για την ψυχική μας υγεία, όσο και για τις σχέσεις μας με τους γύρω μας, να τον διαχειριζόμαστε σωστά.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές για τη διαχείριση του θυμού:
Χρησιμοποίησε την τεχνική του timeout. Αν δεις πως κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης αρχίσεις να νιώθεις θυμό, άγχος και ένταση, δώσε στον εαυτό σου χρόνο για ένα διάλειμμα. Απομακρύνσου από τον χώρο λέγοντας για π.χ. ‘Χρειάζομαι λίγη ώρα για να σκεφτώ αυτά που είπαμε. Θα ήθελα να συνεχίσω τη συζήτηση σε λίγο’ ή ‘Νιώθω πολύ θυμωμένη αυτή τη στιγμή. Θα λύσουμε το θέμα λίγο αργότερα ’ . Βέβαια, αυτό δε σημαίνει πως θα αποφύγεις την κατάσταση που σε δυσκολεύει. Είναι σημαντικό να μην ξεχάσεις να επανέλθεις στο θέμα όταν θα είσαι πιο ήρεμη και με καθαρό μυαλό
Μέτρα μέχρι το 10. Δεν πρόκειται για μια συμβουλή μόνο για παιδιά. Συχνά, πάνω στο θυμό μας λέμε πράγματα που πληγώνουν, δίχως στην πραγματικότητα να είναι αυτός ο στόχος μας. Ωστόσο, μια σκληρή κουβέντα είναι τόσο επώδυνη όσο μια μαχαιριά και αφήνει μόνιμα το σημάδι της. Επομένως, πάρε λίγο χρόνο μετρώντας μέχρι το 10, ανασυγκρότησε τις σκέψεις σου και μετά δώσε την απάντησή σου
Δημιούργησε τη δική σου χαλαρωτική εικόνα. Το μυαλό μας δεν μπορεί να επικεντρωθεί ταυτόχρονα σε δύο αντίθετες σκέψεις (μία αρνητική και μία θετική). Έτσι, πάρε μερικές βαθιές, αργές αναπνοές και επικεντρώσου σε μια εικόνα που σε ηρεμεί και σε γεμίζει με ευχάριστα συναισθήματα. Προσπάθησε η αναπνοή σου να είναι σπλαχνική και όχι διαφραγματική, καθώς η πρώτη μπορεί να σε οδηγήσει ακόμα και σε βαθειά χαλάρωση εάν την εφαρμόσεις για τουλάχιστον 10΄
Παρατήρησε τις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα σου. Οι βιολογικές αντιδράσεις στο στρες και τον θυμό αντανακλώνται στο πρόσωπο και το σώμα σου. Πρόσεξε π;vς εκφράζεις σωματικά την ένταση και τη δυσαρέσκειά σου και προσπάθησε να μαλακώσεις τις εκφράσεις σου. Συχνά, ο συνομιλητής σου γίνεται πιο επιθετικός μαζί σου όχι τόσο λόγω αυτών που του λες, αλλά του τρόπου που χρησιμοποιείς
Εντόπισε τα προειδοποιητικά σημάδια. Ο θυμός είναι σαν ένα ηφαίστειο που βράζει, έτοιμο να εκραγεί. Πριν φτάσεις σε μια έκρηξη θυμού, εντόπισε τις αρνητικές σκέψεις που βρίσκονται στη βάση του ηφαιστείου αυτού – π.χ. ‘Πάλι δεν με καταλαβαίνει’, ‘Το κεφάλι μου αρχίζει να μυρμηγκιάζει’, ‘Αρχίζω να ενοχλούμαι από την κατάσταση’, ‘Θέλω να βάλω τις φωνές’ – και βάλε ένα STOP πριν ξεφύγουν από τον έλεγχό σου!
Αναζήτησε τις πηγές του θυμού σου. Είναι σημαντικό να κατανοήσεις όχι μόνο τι συμβαίνει όταν θυμώνεις, αλλά και για πιο λόγο συμβαίνει. Συχνά, είμαστε θυμωμένοι για μέρες, βδομάδες ακόμα και για χρόνια – δίχως να το εκδηλώνουμε – ξεχνώντας, έτσι, την αιτία του θυμού μας. Αναρωτήσου, λοιπόν, ‘Ποια είναι η πραγματική πηγή του θυμού μου;’, ‘Μήπως προσπαθώ υπερβολικά να έχω τον έλεγχο των καταστάσεων’», ‘Νιώθω αποδεκτή από τους γύρω μου;’
Μείωσε το στρες της καθημερινότητας. Εάν ήδη βιώνεις μια καθημερινότητα γεμάτη στρες, οι πιθανότητες να έχεις εκρήξεις θυμού πολλαπλασιάζονται. Οι τεχνικές χαλάρωσης δεν θα σε βοηθήσουν μόνο στο να αποκτήσεις καλύτερο έλεγχο του εαυτού σου, αλλά θα συμβάλλουν στην αυτοπεποίθησή σου και στη βελτίωση των διαπροσωπικών σου σχέσεων. Δοκίμασε κάτι από τα παρακάτω:
Σωματική άσκηση (tai-chi, yoga, jogging). Είναι καλό να επιλέξεις κάτι που θα οδηγεί σε χαλάρωση των μυών και θα ενισχύει την αυτοσυγκέντρωσή σου
Δημιουργία υποστηρικτικού δικτύου. Φρόντισε να εκτονώνεις σταδιακά τον θυμό σου και όλα όσα σε απασχολούν μέσα από την κουβέντα με καλούς σου φίλους και την εκδήλωση των συναισθημάτων σου. Πρόσεξε μόνο μην ξεπεράσεις τα όρια και αρχίσεις να γίνεσαι κουραστική για τους άλλους.
Διαλογισμός. Όχι μόνο βοηθάει στη χαλάρωση του σώματος, αλλά συμβάλλει στην κατανόηση των όσων νιώθεις στο εδώ και τώρα με στόχο την αποτελεσματική διαχείρισή τους. Ο ειδικός θα σε καθοδηγήσει έτσι ώστε να συμφιλιωθείς με δικά σου λάθη του παρελθόντος, αλλά και να βρεις τη δύναμη να συγχωρήσεις τους γύρω σου και να προχωρήσεις στη ζωή σου δίχως σκιές
Αναζήτησε λύσεις. Αντί να επικεντρώνεσαι μόνο στο ότι οι καταστάσεις σε κάνουν να θυμώνεις, βρες λύσεις. ‘Σε τρελαίνει που ο γιος σου έχει το δωμάτιό του άνω – κάτω; Κλείσε την πόρτα’, ‘Καθυστερεί ο σύντροφός σου να έρθει για φαγητό; Οργάνωσε το φαγητό για λίγο αργότερα ή συμφωνήστε κάποιες μέρες της εβδομάδας να τρώτε χωριστά’. Θυμήσου: Ο θυμός δεν είναι η λύση. Ίσα ίσα, μπορεί να κάνει τα πράγματα χειρότερα!
Χρησιμοποίησε το ‘ Εγώ ’ μήνυμα. Όταν κριτικάρεις ή κατηγορείς τους άλλους, μόνο επιθετικοί μπορεί να γίνουν μαζί σου και να σε εξαγριώσουν ακόμα περισσότερο. Παραδείγματος χάριν, πες, ‘Νιώθω εκνευρισμό επειδή πάλι άφησες τα βρώμικα πιάτα στο τραπέζι’, αντί για, ‘Ποτέ δε βοηθάς με τις δουλειές του σπιτιού’.
Ζήτα την βοήθεια ενός ειδικού. Η διαχείριση του θυμού, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αναζήτησε τη βοήθεια ενός ειδικού στην περίπτωση που ο θυμός σου βγαίνει συχνά εκτός ελέγχου, πληγώνοντας τους γύρω σου και προκαλώντας σε σένα ενοχές
‘Ο καθένας μπορεί εύκολα να θυμώσει. Μα να θυμώσει κανείς τότε που πρέπει, στο βαθμό που είναι σωστό, στον κατάλληλο χρόνο, για ένα δίκαιο ζήτημα, και με το σωστό τρόπο, δεν είναι στο χέρι του καθενός κι ούτε είναι εύκολο πράγμα.’ – Αριστοτέλης

Γράφει: Παναγιωτουνάκου Ελπίδα
Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια
http://www.iatronet.gr/ygeia/psyxiki-ygeia/article/22434/10-vimata-gia-ti-diaxeirisi-toy-thymoy.html

Μείνετε αχόρταγοι, μείνετε τρελαμένοι!

Μείνετε αχόρταγοι, μείνετε τρελαμένοι! Πρέπει να βρεις τι και ποιος σου αρέσει: Ολόκληρη η συγκλονιστική ομιλία- μάθημα ζωής του Στιβ Τζομπς στους απόφοιτους του Στάνφορντ.
Είμαι πεπεισμένος πως το μόνο που μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω ήταν πως αγαπούσα αυτό που έκανα. Πρέπει να βρεις τι και ποιος σου αρέσει. Αυτό είναι αλήθεια στη δουλειά και στον έρωτα. Είναι μεγάλη μου τιμή να βρίσκομαι μαζί σας στην τελετή αποφοίτησής σας από ένα από τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Δεν πήρα ποτέ πανεπιστημιακό πτυχίο. Για να πούμε την αλήθεια, τούτη δω η μέρα είναι ότι κοντινότερο σε αποφοίτηση έχω ζήσει. Έτσι είναι, αλλά δεν υπάρχει πρόβλημα. Θέλω να μοιραστώ μαζί σας τρεις ιστορίες. Η πρώτη ιστορία μιλάει για διαδρομές Εγκατέλειψα το κολέγιο του Ριντ στο πρώτο μου εξάμηνο, αλλά τριγυρνούσα στους χώρους του άλλο ενάμισι χρόνο, πριν τα παρατήσω για τα καλά. Λοιπόν, γιατί τα παράτησα; Όλα ξεκίνησαν πριν καν γεννηθώ… Η πραγματική μου μητέρα ήταν μια νεαρή, ανύπαντρη απόφοιτος κολεγίου, που αποφάσισε να με δώσει για υιοθεσία. Η μεγαλύτερη επιθυμία της ήταν να με υιοθετήσει ένα ζευγάρι πανεπιστημιακής μόρφωσης και κανόνισε τα πάντα ώστε μόλις γεννηθώ να με υιοθετήσει ένας δικηγόρος και η σύζυγός του. Το πρόβλημα ήταν πως μόλις ξεπρόβαλα, εκείνοι αποφάσισαν πως προτιμούσαν ένα κορίτσι. Έτσι οι γονείς μου, που ήταν καταγεγραμμένοι σε ένα είδος «λίστας αναμονής» δέχτηκαν ένα τηλεφώνημα μες στο βράδυ, που τους ανακοίνωσε: «ξαφνικά βρέθηκε ένα αγοράκι· το θέλετε;» «Φυσικά», απάντησαν. H ομιλία στο Στάνφορντ Αλλά η βιολογική μου μητέρα ανακάλυψε πως η θετή μου μητέρα μου δεν είχε πάει ποτέ στο κολέγιο κι ο θετός μου πατέρας μου δεν είχε καν αποφοιτήσει από το λύκειο. Κι αρνήθηκε να υπογράψει τα χαρτιά της υιοθεσίας. Υποχώρησε μόνο μετά από κάμποσους μήνες, όταν οι γονείς μου της υποσχέθηκαν πως κάποια μέρα θα πήγαινα στο κολέγιο. Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, έτσι κι έγινε. Αλλά επέλεξα αφελώς ένα κολέγιο πανάκριβο, σχεδόν σαν το Στάνφορντ, πράγμα που σήμαινε πως σχεδόν όλες οι οικονομίες των σκληρά εργαζόμενων γονιών μου θα πήγαιναν στα δίδακτρα. Μέσα σε έξι μήνες δεν έβλεπα καμιά χρησιμότητα σ΄ αυτό. Δεν είχα ιδέα τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου και το κολέγιο δεν μου έδινε κανένα μπούσουλα για να το βρω. Επιπλέον, ξόδευα τις οικονομίες μιας ζωής των γονιών μου. Αποφάσισα λοιπόν να τα παρατήσω, ελπίζοντας πως όλα θα πήγαιναν κατ, ευχήν. Εκείνη την εποχή ήμουν στ΄ αλήθεια φοβισμένος, αλλά τώρα ξέρω πως αυτή ήταν μια από τις καλύτερες αποφάσεις που πήρα ποτέ μου. Από τη στιγμή που εγκατέλειψα τις σπουδές μου έπαψα να γράφομαι σε ένα σωρό προαπαιτούμενα μαθήματα που δεν με ενδιέφεραν και παρακολουθούσα ως ελεύθερος ακροατής μόνο εκείνα που μου άρεσαν. Δεν ήταν βέβαια όλα τόσο υπέροχα: δεν δικαιούμουν δωμάτιο στην εστία κι έτσι κοιμόμουν «στρωματσάδα» σε δωμάτια φίλων μου· για να φάω μάζευα άδεια μπουκάλια κόκα κόλα για 5 σεντς το ένα και για να έχω τουλάχιστο ένα αξιοπρεπές γεύμα τη βδομάδα χρειαζόταν να περπατάω κάθε Κυριακή βράδυ 7 χιλιόμετρα, μέχρι το ναό των «χάρε κρίσνα». Αλλά περνούσα καλά. Κι ένα σωρό από όσα γνώρισα ακολουθώντας τη διαίσθησή μου και προσπαθώντας να ικανοποιήσω την περιέργειά μου, αποδείχτηκαν ανεκτίμητα στο μέλλον. Δεν έχετε πολύ χρόνο, μην τον σπαταλήσετε λοιπόν ζώντας τις ζωές κάποιων άλλων. Μην αιχμαλωτιστείτε από το δόγμα που λέει να ζείτε σύμφωνα με το τι νομίζουν οι άλλοι. Μην αφήνετε τη γνώμη των άλλων να πνίξει την εσωτερική σας φωνή. Και -το σημαντικότερο- να έχετε το θάρρος να ακούτε την καρδιά και τη διαίσθησή σας. Επιτρέψτε μου να σας δώσω ένα παράδειγμα: Εκείνη την εποχή το «Ριντ» είχε ίσως ένα από τα καλύτερα μαθήματα καλλιγραφίας στη χώρα. Παντού στο κάμπους έβλεπες θαυμάσια καλλίγραφα πόστερ, πινακίδες και σχέδια. Καθώς είχα εγκαταλείψει τις σπουδές μου και δεν ήμουν υποχρεωμένος να παρακολουθήσω κάποιο μάθημα, αποφάσισαν να πάω να παρακολουθήσω καλλιγραφία, για να δω πώς κατάφερναν αυτά τα θαύματα. Έμαθα έτσι για τις γραμματοσειρές «σέριφ» και «σανς σέριφ», για τις αποστάσεις μεταξύ γραμμάτων -ανάλογα με τα γράμματα- ό,τι κάνει υπέροχη την τυπογραφία. Ήταν ένα θαυμάσιο μάθημα, γεμάτο ιστορία, καλλιτεχνία και καλαισθησία, που πραγματικά με συνεπήρε. Ούτε μου περνούσε από το μυαλό πως όλα τούτα θα μου χρησίμευαν κάποια μέρα στη ζωή μου. Δέκα χρόνια αργότερα όμως, όταν σχεδιάζαμε τον πρώτο υπολογιστή «Μάκιντος» ξαναθυμήθηκα εκείνο το μάθημα. Και χρησιμοποιήσαμε στο Μακ όλα όσα είχα μάθει. Εκείνος ήταν ο πρώτος υπολογιστής που διέθετε καλλιγραφία. Αν δεν είχα παρακολουθήσει εκείνο το συγκεκριμένο μάθημα, οι Μάκιντος δεν θα είχαν ποτέ πολλές γραμματοσειρές ή μεγέθη γραμμάτων. Κι αφού το μόνο που έκαναν τα «ουίντοους» ήταν να αντιγράψουν τα Μακ, μάλλον αυτά δεν θα υπήρχαν σε κανένα υπολογιστή. Κι αν δεν τα είχα παρατήσει, δεν θα είχα παρακολουθήσει ποτέ μου εκείνο το μάθημα καλλιγραφίας κι οι υπολογιστές δεν θα πρόσφεραν τις δυνατότητες καλλιγραφίας που προσφέρουν σήμερα. Φυσικά ήταν αδύνατο να τα προβλέψω όλα αυτά όταν ήμουν στο κολέγιο. Δέκα χρόνια αργότερα όμως, ήταν όλα πολύ-πολύ ξεκάθαρα. Θέλω να πω, ποτέ δεν γίνεται να προβλέψεις την πορεία σου. Για να την εκτιμήσεις, θα πρέπει να την κοιτάξεις προς τα πίσω. Χρειάζεται λοιπόν να εμπιστευτείτε πως όλα τα βήματά σας, πως με κάποιο τρόπο σας οδηγούν στο μέλλον σας. Πρέπει να εμπιστευθείτε κάτι -ή κάποιον: το ένστικτό σας, τη μοίρα, το κάρμα, τη ζωή, δεν έχει σημασία. Αυτή η άποψη ποτέ δεν με απογοήτευσε και καθόρισε τη ζωή μου. Η δεύτερη ιστορία μου μιλάει για αγάπη και απώλειες Ήμουν τυχερός: βρήκα τι μου άρεσε νωρίς στη ζωή μου. Ο Ουοζ (Wozniak) κι εγώ ξεκινήσαμε την «άπλ» στο γκαράζ των γονιών μου, όταν ήμουν είκοσι χρονών. Δουλέψαμε σκληρά και δέκα χρόνια αργότερα η «απλ» δεν ήταν πια οι δυο μας κι ένα γκαράζ, αλλά μια εταιρία αξίας άνω των 2 δις δολαρίων, με πάνω από 4,000 εργαζόμενους. Ένα χρόνο νωρίτερα, με το που έκλεινα τα 30, είχαμε ρίξει στην αγορά την πιο ωραία μας δημιουργία -τον «Μάκιντος». Και μετά απολύθηκα. Πώς μπορεί κάποιος να απολυθεί από μια εταιρία που ίδρυσε; Να, καθώς μεγάλωνε η «απλ» σκέφτηκα να προσλάβω κάποιον ταλαντούχο μάνατζερ για να διοικούμε μαζί την εταιρία και πράγματι, για κανά χρόνο όλα πήγαιναν πρίμα. Μετά όμως, οι απόψεις μας για το μέλλον άρχισαν να διαφοροποιούνται και στο τέλος τσακωθήκαμε. Όταν έγινε αυτό, το διοικητικό συμβούλιο πήγε με το μέρος του. Έτσι λοιπόν, στα 30 μου, βρέθηκα έξω από την εταιρία, και μάλιστα με πολύ δημόσιο τρόπο. Ο σκοπός ολόκληρης σχεδόν της ενήλικης ζωής μου είχε πια χαθεί, κι αυτό ήταν τόσο επώδυνο. Για αρκετούς μήνες δεν είχα ιδέα τι να κάνω. Αισθανόμουν πως είχα απογοητεύσει τους συνεργάτες μου, πως η σκυτάλη μού είχε γλιστρήσει από τα χέρια, μόλις μου την παρέδωσαν. Συναντήθηκα με τον Ντέιβιντ Πάκαρντ (David Packard) και τον Μπομπ Νόις (Bob Noyce) προσπαθώντας να απολογηθώ για το πώς τα ΄χα καταστρέψει όλα με τέτοιο τρόπο. Ήμουν μια πασίγνωστη αποτυχία και μου πέρασε από το μυαλό να εγκαταλείψω την κοιλάδα. Σιγά σιγά όμως, μια αίσθηση γεννήθηκε μέσα μου: εξακολουθούσα να αγαπάω τη δουλειά μου. Ότι κι αν είχε συμβεί στην «απλ», αυτό δεν είχε πειραχτεί, ούτε κατ, ελάχιστο. Με είχαν απορρίψει, ήμουν όμως ακόμα ερωτευμένος. Έτσι αποφάσισα να ξαναρχίσω από την αρχή. Τότε δεν το καταλάβαινα, αλλά η απόλυσή μου από την «απλ» ήταν ότι καλύτερο θα μπορούσε να μου είχε συμβεί. Κι ο μόνος τρόπος να κάνετε υπέροχη δουλειά είναι να αγαπάτε ότι κάνετε. Αν δεν το έχετε βρει ακόμα, συνεχίστε να ψάχνετε. Μην βολεύεστε. Όπως συμβαίνει και στον αισθηματικό τομέα, όταν έρθει, θα το καταλάβετε. Κι όπως σε κάθε σπουδαία σχέση, θα γίνεται καλύτερο όσο περνάει ο χρόνος. Συνεχίστε λοιπόν να ψάχνετε, μέχρι να το βρείτε. Μην τα παρατάτε. Η βαρύτητα της επιτυχίας αντικαταστάθηκε από την ελαφρότητα να είμαι ξανά αρχάριος, αβέβαιος για τα πάντα. Απελευθερώθηκα και μπήκα σε μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου. Την επόμενη πενταετία ξεκίνησα μια εταιρία που τη λέγαν «νεξτ», μια άλλη που τη λέγαν «πίξαρ» κι ερωτεύτηκα μια υπέροχη γυναίκα που έγινε σύζυγός μου. Με την «πίξαρ» -που είναι σήμερα μια από τις πιο πετυχημένες εταιρίες κινηματογραφικής παραγωγής του κόσμου- δημιουργήσαμε την πρώτη ταινία ψηφιακής κίνησηςστην ιστορία του κινηματογράφου, το «τόι στόρι». Τα γεγονότα πήραν απροσδόκητη τροπή όταν η «απλ» αγόρασε την «νεξτ» και ξαναβρέθηκα στην «απλ», ενώ η τεχνολογία που είχαμε αναπτύξει στη «νεξτ» βρέθηκε στην καρδιά της σημερινής αναγέννησης της «απλ». Και με τη Λορίν δημιουργήσαμε μια θαυμάσια οικογένεια. Είμαι βέβαιος πως τίποτα από αυτά δεν θα είχε γίνει αν δεν είχα απολυθεί από την «απλ». Η γεύση του φάρμακου ήταν απαίσια, πιστεύω όμως πως το χρειαζόμουν. Υπάρχουν φορές που η ζωή σε χτυπάει κατακέφαλα. Μην χάνετε την πίστη σας. Είμαι πεπεισμένος πως το μόνο που μου έδωσε δύναμη να συνεχίσω ήταν πως αγαπούσα αυτό που έκανα. Πρέπει να βρεις τι και ποιος σου αρέσει. Αυτό είναι αλήθεια στη δουλειά και στον έρωτα. Ένα μεγάλο τμήμα της ζωής σας θα αφιερωθεί στην εργασία σας και ο μόνος τρόπος για να είστε ικανοποιημένοι είναι να θεωρείτε πως κάνετε υπέροχη δουλειά. Κι ο μόνος τρόπος να κάνετε υπέροχη δουλειά είναι να αγαπάτε ότι κάνετε. Αν δεν το έχετε βρει ακόμα, συνεχίστε να ψάχνετε. Μην βολεύεστε. Όπως συμβαίνει και στον αισθηματικό τομέα, όταν έρθει, θα το καταλάβετε. Κι όπως σε κάθε σπουδαία σχέση, θα γίνεται καλύτερο όσο περνάει ο χρόνος. Συνεχίστε λοιπόν να ψάχνετε, μέχρι να το βρείτε. Μην τα παρατάτε.
Πηγή: http://www.lifo.gr

Ενσυναίσθηση: Η άγνωστη δύναμη των γονέων!

Ενσυναίσθηση… Μία λέξη που σίγουρα έχουν συναντήσει όσοι έχουν διαβάσει έστω και ελάχιστα για τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Τι σημαίνει όμως; Είναι κάτι έμφυτο ή μία ιδιότητα που μπορούμε να καλλιεργήσουμε; Δείχνω ενσυναίσθηση θα πει συμπάσχω ή μήπως όχι;

Στα λεξικά ο όρος εξηγείται ως εξής: Η ενεργή κατανόηση των συναισθήματα του άλλου, να μπαίνεις στη θέση του άλλου. Ναι, αλλά πώς γίνεται αυτό;

Όλοι γνωρίζουμε πόσο εξαιρετικά δύσκολο, και ενίοτε βασανιστικό, μπορεί να είναι το να περιγράψουμε με λέξεις όχι αυτό που σκεφτόμαστε, αλλά αυτό που νιώθουμε. Πόσο μάλλον για τα παιδιά που ακόμη δεν έχουν κατακτήσει τη γλώσσα και δεν μπορούν να εκφραστούν.

Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η μητέρα που εξοργίζεται με το γιο της επειδή τελευταία στιγμή της λέει ότι δεν θέλει να πάει στο θέατρο (με θέμα έναν μυθικό ήρωα της Αρχαίας Ελλάδας) για το οποίο είχαν ήδη συζητήσει εδώ και καιρό και είχαν προαγοράσει τα εισιτήρια. Η μητέρα, θεωρώντας ότι πρόκειται για παραξενιά και καπρίτσιο του παιδιού προσπαθεί να συγκρατήσει τα νεύρα της και να εφαρμόσει όσα της έχουν υποδείξει για την επιβολή ορίων. Εάν όμως, συζητούσε λίγο με το παιδί, εάν έδειχνε ενσυναίσθηση αγνοώντας τη δική της συναισθηματική ορμή, τότε ίσως καταλάβαινε ότι ο 4χρονος γιος της είχε τρομάξει με όσα άκουσε για τα μυθικά τέρατα και απλώς… φοβόταν.

Δείχνοντας ενσυναίσθηση, οι γονείς όχι μόνο αποφεύγουν τα λάθη, αλλά έχουν και τη δυνατότητα να μάθουν στα παιδιά να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους. Αξιοποιούν τις στιγμές εκείνες που το παιδί μιλά για το πώς νιώθει για να δείξουν ενσυναίσθηση (δηλαδή να το ακούσουν ενεργά και μπουν στη θέση του), για να το βοηθήσουν να χειριστεί τα συναισθήματά του και να επιλύσει τα προβλήματά του.

Τι δεν είναι ενσυναίσθηση

Αν και είναι παρεμφερής, η έννοια «συμπάσχω» δεν είναι συνώνυμη της ενσυναίσθησης. Ένα άτομο μπορεί να συμπάσχει βιώνοντας, για παράδειγμα, τον ψυχικό πόνο του άλλου, αλλά μπορεί κάλλιστα να μην αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα που προκαλούν αυτόν τον πόνο ή απορρέουν από αυτόν. Αντίθετα, ένα άτομο που διακρίνεται για την ενσυναίσθησή του μπορεί πιο εύκολα και να συμπάσχει την ίδια στιγμή, βιώνοντας όχι μόνο τα συναισθήματα αλλά και την ψυχική οδύνη που σχετίζεται με αυτά.

Η ενσυναίσθηση δεν είναι έκφραση καλοσύνης. Μπορεί κάποιος να δείχνει γενικά καλοσύνη προς τους άλλους, χωρίς όμως να κάνει την προσπάθεια να καταλάβει τα συναισθήματά τους. Η ενσυναίσθηση μπορεί να μας βοηθήσει να αιτιολογήσουμε όχι όμως και να δικαιολογήσουμε τις πράξεις των άλλων. Προσπαθώντας να βιώσουμε τα συναισθήματα του άλλου μπορούμε να καταλάβουμε πώς οδηγήθηκε σε συγκεκριμένες πράξεις. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να συμφωνήσουμε με αυτές τις πράξεις.

http://www.letsfamily.gr/el/articles

Γιατί θέλουμε να αλλάξουμε τους άλλους;

Πέσατε κι εσείς σ” αυτή την ψυχολογική «παγίδα»;

Είναι εύκολο να αλλάξουμε τους άλλους; Είναι σχεδόν αδύνατο, επιμένουν οι ειδικοί. Γιατί λοιπόν, εμείς επιμένουμε να προσπαθούμε; Μήπως τελικά το πρόβλημα είναι δικό μας; Οι ψυχολόγοι πάντως υποστηρίζουν, ότι όσοι θέλουν να αλλάξουν τους άλλους επειδή θεωρούν ότι έχουν ελαττώματα ή λανθασμένη συμπεριφορά, δεν είναι εύκολο να αντιληφθούν πως έχουν πάρει λάθος δρόμο.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλοί λόγοι που δεν θα πρέπει καν να προσπαθήσετε να αλλάξετε οποιονδήποτε άλλον εκτός από τον ίδιο σας τον εαυτό. Διαβάστε μερικοί από αυτούς για να μην μπείτε καν σε αυτή τη διαδικασία:

– Κανένας δεν αλλάζει, με το ζόρι και ιδιαίτερα υπό τις υποδείξεις κάποιου άλλου.

Να θυμάστε πως όταν δίνετε συμβουλές στους άλλους για τα λάθη τους δίχως να σας τις ζητήσουν τα ίδια τα άτομα, τότε οι άλλοι θα νιώθουν πως προσπαθείτε να τους επιβάλετε τις απόψεις σας και θα νιώσουν πως προσπαθείτε να τους κάνετε κάτι άλλο από αυτό που είναι, όπως και ότι δεν τους καταλαβαίνετε.

Θα θέλατε συνεχώς οι άλλοι να σας γκρινιάζουν με το τι είναι κακό επάνω σας, με το τι κάνετε λάθος και να σας προτείνουν λύσεις και αλλαγές που δεν θέλετε ούτε να διανοηθείτε; Αν επικρίνετε και γκρινιάζετε συνεχώς σε κάποιον να αλλάξει, τότε το πιθανότερο είναι να κάνει το εντελώς αντίθετο και να επαναστατήσει. Χρειάζεται να ψάξετε άλλους τρόπους αντί να υπενθυμίζετε στους άλλους τις ατέλειές τους ή τι κάνουν συνεχώς λάθος. Πείτε τη δική σας άποψη για τα πράγματα μόνο όταν σας τη ζητήσουν.

– Δώστε στους άλλους χρόνο

Δώστε χρόνο στα αγαπημένα σας πρόσωπα να προσαρμοστούν με τα «θέλω», τις ανάγκες και το πρόγραμμά σας. Μην ξεχνάτε πως δεν είναι δυνατόν να αλλάξουν από τη μία στιγμή στην άλλη. Αυτό γίνεται με το πέρασμα του χρόνο καθώς κάθε άνθρωπος εξελίσσεται και αλλάζει ανάλογα με τις συνθήκες της ζωής του, αυτά που θέλετε να μεταβάλει και να εξελίξει, όταν θα είναι απολύτως έτοιμος/η. Θα ήταν άδικο να ζητήσετε από τους άλλους να αλλάξουν απότομα συμπεριφορές και συνήθειες που έχουν πολλά χρόνια ή ίσως ακόμα και από τη γέννησή τους.

Αν νομίζετε πως οι άνθρωποι μπορούν με ένα μαγικό ραβδί να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη, μόνο και μόνο επειδή το θέλετε εσείς, τότε μάλλον έχετε ψευδαισθήσεις.

– Οι διαφορές προσθέτουν το αλατοπίπερο στις σχέσεις

Όλοι οι άνθρωποι δεν είναι ίδιοι. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί χαρακτήρες και σίγουρα θα έχετε πολλούς από αυτούς δίπλα σας. Πόσο βαρετό θα ήταν αν όλοι αγαπούσατε το ίδιο φαγητό, είχατε το ίδιο στυλ ρούχων, σας άρεσαν οι ίδιες ταινίες, τα ίδια ποτά, οι ίδιοι άνθρωποι, τα ίδια μέρη και οι ίδιες προοπτικές στη ζωή. Δεν θα είχατε ποικιλία. Να θυμάστε ότι η ποικιλία είναι το αλατοπίπερο στη ζωή. Οι διαφορές δεν είναι κακές, αν μπορείτε να μάθετε πώς να τις επικροτείτε και να παίρνετε το καλύτερο από αυτές.

– Να αγαπάτε τους άλλους για αυτό που είναι

Θυμηθείτε πως από την αρχή επιλέξατε κάποια άτομα δίπλα σας επειδή σας έδιναν κάτι ξεχωριστό, κάτι διαφορετικό από αυτό που εσείς έχετε και δίνετε στον εαυτό σας. Τότε γιατί θέλετε να τα αλλάξετε; Όταν λέτε στους άλλους ότι πρέπει να αλλάξουν, στην ουσία τους λέτε ότι δεν τους αποδέχεστε και δεν τους αγαπάτε πια έτσι όπως ακριβώς είναι. Δεχτείτε τους άλλους ακριβώς έτσι όπως είναι και να θυμάστε πως και οι άλλοι κάνουν ακριβώς το ίδιο με σας. Πώς θα σας φαινόταν να μην σας αποδέχονταν οι άλλοι ακριβώς έτσι όπως είστε και να προσπαθούσαν πιέζοντάς σας να αλλάξετε;

– Δοκιμάστε να αλλάξετε εσάς αντί να προσπαθείτε να αλλάξετε τους άλλους.

Έχετε σκεφτεί τι ακριβώς συμβαίνει μέσα σας και θέλετε να αλλάξετε τα άτομα που είναι δίπλα σας ή που μόλις γνωρίσατε; Μήπως βλέπετε συνεχώς πως κανένας δεν είναι, δεν φέρετε και δεν πράττει ακριβώς όπως εσείς θεωρείτε σωστό; Πιστεύετε ότι όλοι οι άλλοι εκτός από σας είναι λάθος; Μήπως βλέπετε εσείς όλους τους άλλους λάθος ή ότι δεν ανταποκρίνονται στις προσδοκίες σας. Και τελικά, μήπως πρέπει να επανεξετάσετε αυτές τις προσδοκίες;

Προσπαθήστε εσείς να αλλάξετε πράγματα που σας κάνουν να νιώθετε όλους τους άλλους λάθος. Βιώστε τη δυσκολία και το χρόνο που απαιτείται για να είναι επιτυχημένη η αποστολή σας πριν να περιμένετε το ίδιο από τους άλλους. Κάποιες μέθοδοι αυτογνωσίας, διαλογισμού, βιβλία ψυχολογίας, ακόμα και ειδικοί ψυχολόγοι που θα συζητήσετε μαζί τους μπορούν να βοηθήσουν να πετύχετε μέσα σας κάποιες θετικές αλλαγές.

_________

  Πηγή: medicaltv.eu

Αντικλείδι , http://antikleidi.com

Tο στρες από ψυχολογική βία στον εργασιακό χώρο

Η ψυχολογική βία στον εργασιακό χώρο ή mobbing, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται διεθνώς, είναι ένα παλαιό φαινόμενο, που συναντάται παγκοσμίως και σε κάθε εργασιακό περιβάλλον, παρότι οι μορφές του και ο βαθμός ευαισθησίας προς αυτό το φαινόμενο ποικίλουν ανάλογα με την κουλτούρα των επί μέρους χωρών.

Στο πλαίσιο αυτό, ο όρος mobbing εφαρμόζεται στο χώρο εργασίας για να δηλώσει την επιθετική και απειλητική συμπεριφορά ενός ή περισσοτέρων μελών της ομάδας, των «θυτών», σε βάρος ενός ατόμου, του “στόχου” ή «θύματος», που σταδιακά αποβάλλεται από τον κύκλο παραγωγής, ενώ καταρρακώνεται η προσωπική και επαγγελματική του εικόνα. Περιστασιακά το mobbing μπορεί να εφαρμοστεί σε ομάδες ατόμων. Στα ελληνικά έχει αποδοθεί με διάφορες λέξεις και περιφραστικές εκφράσεις όπως:εκφοβισμός, ηθική παρενόχληση, εργασιακή υπονόμευση, εργασιακή ψυχολογική κακομεταχείριση κλπ. Επειδή καμία δεν αποδίδει με ακρίβεια τη σημασία του φαινομένου θα διατηρήσουμε τον όρο mobbing.

Ο Heinz Leymann άρχισε τις μελέτες του στις αρχές της δεκαετίας του’80 και ο ίδιος πρώτος περιέγραψε σε γενικές γραμμές το mobbing ερευνώντας τα διάφορα χαρακτηριστικά του, συμπεριλαμβανομένης της επιδημιολογίας, των επιπτώσεων στηνυγεία και την πρόληψη.

Σύμφωνα με την Τρίτη Ευρωπαϊκή Έρευνα για τις Συνθήκες Εργασίας του 2000 στις χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, σχεδόν 1 εργαζόμενος στους 10 (9%) δήλωσαν ότι έχουν υποστεί εκφοβισμό και ψυχολογική βία. Υπάρχουν εξάλλου μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών, με ένα μέγιστο του 15% στη Φιλανδία και 5% στην Πορτογαλία. Αυτές οι διαφορές πολύ πιθανόν αντανακλούν το διαφορετικό βαθμό της συνειδητοποίησης του προβλήματος, παρά την πραγματικότητα…

Η οργανωτικές αλλαγές στον εργασιακό χώρο, κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών έχουν αυξήσει με γεωμετρική πρόοδο τα επεισόδια mobbing , που αποτελούν πλέον ένα σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα.

Η σημασία της εργασίας στην ισορροπημένη ζωή

Ο Freud, ήδη στις αρχές του περασμένου αιώνα, υποδείκνυε ως παραμέτρους φυσιολογικής λειτουργία ενός υποκειμένου, την ικανότητά του να “αγαπά” και να “εργάζεται”. Σαν να λέμε δηλαδή, ότι η αγάπη και η εργασία αποτελούν εξίσου τη βάση της ψυχικής ισορροπίας. Έτσι, η εργασία δεν ικανοποιεί μόνο τις βιοποριστικές ανάγκες. Βέβαια, το χρήμα είναι απαραίτητο για την κάλυψη των υλικών αναγκών, ωστόσο στις σύγχρονες κοινωνίες έχει πάνω απ’όλα ένα συμβολικό χαρακτήρα: είναι ένας δείκτης της επιτυχίας. Σύμφωνα με τον Abram Maslow, έναν από τους σημαντικότερους μελετητές των ανθρώπινων αναγκών και κινήτρων, ο άνθρωπος από τη στιγμή που εξασφαλίσει τα μέσα για τη βιολογική του επιβίωση , έχει ανάγκη από κοινωνική επαφή. Χρειάζεται την αποδοχή των άλλων και να νιώθει μέρος της ομάδας με την οποία μοιράζεται τον χώρο και τον χρόνο της ζωής του. Από τη σχέση με τους άλλους προκύπτει και η ανάγκη να διαφοροποιηθεί από αυτούς, να καθορίσει την προσωπική του ατομικότητα και να την κάνει σεβαστή.

Το υψηλότερο επίπεδο της λεγόμενης πυραμίδας του Maslow, συνίσταται στην ανάγκη για αυτοπραγμάτωση. Ο καθένας, δηλαδή, επιθυμεί να εκφραστεί σύμφωνα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του. Να γίνει αυτό που μπορεί να είναι. Ο Frederik Herzberg και η ομάδα του, που ασχολήθηκαν ειδικά με κίνητρα στην εργασία, επισήμαναν μια ιεράρχηση αναγκών παρόμοια με εκείνη του Maslow. Σύμφωνα με τον Herzberg, τα επιτεύγματα και η αναγνώριση των αποτελεσμάτων, η επαγγελματική ανάπτυξη, η ανάληψη υπευθυνοτήτων και ιδιαίτερα η δυνατότητα έκφρασης μέσα από την εργασία, αποτελούν τους κύριους παράγοντες ικανοποίησης. Ο άνθρωπος, στην εργασία, μεταφέρει όλες τις ανάγκες του ως προσώπου και αναμένει την εκπλήρωσή τους. Η εργασία του προσφέρει οικονομική ασφάλεια, του χαρίζει την αίσθηση ότι αποτελεί μέρος μιας δομής, του δίνει ταυτότητα, κοινωνική αναγνώριση και εκτίμηση. Τέλος του επιτρέπει να εκφράζεται μέσα απ’αυτό που κάνει.

H κεντρική σημασία της εργασία για τη ζωή ενός ατόμου φαίνεται καθαρά στη συνταξιοδότηση και στην απόλυση, όπου εμφανίζεται συχνά καταθλιπτική συμπτωματολογία. Το συναίσθημα της απώλειας είναι ακόμα πιο έντονο στα άτομα που με ύπουλο και απρόβλεπτο τρόπο βρίσκονται αποκλεισμένα από τον εργασιακό τους χώρο. Νιώθουν υποβαθμισμένα, παραγκωνισμένα, καταπιεσμένα και καταρρακωμένα στην επαγγελματική και προσωπική τους υπόληψη. Δεν πρόκειται μόνο για την απώλεια της εργασίας, αλλά για την συνολική εικόνα του εαυτού που μπαίνει σε κρίση. Την ταπείνωση από τον εργασιακό αποκλεισμό ακολουθεί συχνά ένα είδος κοινωνικού αυτοαποκλεισμού. Σ’αυτές τις περιπτώσεις μιλάμε για διπλό mobbing που μπορεί να έχει τραγικές συνέπειες. Ο Hans Leymann υπολόγισε ότι το 8% των αυτοκτονιών στη Σουηδία , σε ένα χρόνο, προκαλούνται από εργασιακό στρες.

Στρες και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες επικινδυνότητας

Σύμφωνα με το μοντέλο “ψυχοκοινωνικού στρες”του L. Levi, οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και οι διαπροσωπικές σχέσεις αποτελούν για το άτομο μια στρεσογόνο πηγή, ικανή να παράγει ψυχοσωματικές διαταραχές.

Ως εκ τούτου, η αλληλεπίδραση στο χώρο εργασίας, αν δεν διαχειρίζεται επαρκώς μπορεί να επιφέρει βλάβες στη υγεία , παρόμοια με άλλους πιο γνωστούς παράγοντες επικινδυνότητας όπως ο θόρυβος, το εργασιακό φορτίο, οι ρυθμοί, τα ωράρια κλπ. Θα πρέπει να τονιστεί επίσης ότι στις βιομηχανικές και μεταβιομηχανικές χώρες οι παραδοσιακές επαγγελματικές ασθένειες παρουσιάζουν σταθερή μείωση σε αντίθεση με την αύξησης των ασθενειών που σχετίζονται με το στρες.

Tρόποι άσκησης του mobbing

Το mobbing πιό συχνά ασκείται μέσω προσωπικών επιθέσεων και απειλών για την επαγγελματική ανέλιξη. Παραθέτουμε μερικούς από τους συχνότερους τρόπους έκφρασης του mobbing:

Προσωπικές επιθέσεις:

Φθορά προσωπικών αντικειμένων

Περίγελος, ειδικά με την παρουσία των συναδέλφων ή ανωτέρων

Διάδοση ψευδών πληροφοριών

Αποκλεισμός

Εισβολή στην ιδιωτική ζωή

Απομόνωση

Προκλήσεις εκ μέρους των συναδέλφων του θύματος

Συνεχής κακολογία

Απειλές για βία

Σεξουαλική παρενόχληση

Λεκτικές προσβολές

Προκλήσεις

Ταπεινώσεις

Απειλές για την επαγγελματική καριέρα

Ανάθεση νέων καθηκόντων χωρίς προηγούμενη εκπαίδευση ή χωρίς τα απαραίτητα

μέσα

Ανάθεση επικίνδυνων καθηκόντων ή ακατάλληλων για την υγεία

Ανάθεση καθηκόντων χωρίς νόημα

Αβάσιμα πειθαρχικά μέτρα

Υπερβολικός έλεγχος

Επανειλημμένες επικρίσεις και κατηγορίες

Αποκλεισμός από τις συνεδριάσεις, τα σχέδια ή τα σεμινάρια κατάρτισης

Εξαναγκασμός σε αδράνεια

Έλλειψη επικοινωνίας

Η έλλειψη αναγνώρισης

Πειθαρχικές απειλές

Απειλές απόλυσης

Άρνηση των στοιχείων που απαιτούνται για τη εκτέλεση της εργασίας

Υποβιβασμοί

Σταδιακή μείωση των αρμοδιοτήτων

Αφαίρεση των απαραίτητων μέσων για τη δουλειά

Εσκεμμένη υποτίμηση των προτάσεων

Υπερφόρτωση υποχρεώσεων με προθεσμίες που είναι αδύνατο να ικανοποιηθούν

Αδικαιολόγητη μετάθεση σε απομακρυσμένους χώρους

Αδικαιολόγητα χαμηλές αξιολογήσεις απόδοσης

Μεθοδολογία για την αξιολόγηση του mobbing

Για την αξιολόγηση του εκφοβισμού είναι απαραίτητο να τονισθεί ότι δεν υπάρχει ένας μόνο έγκυρος τρόπος για κάθε περίπτωση, αλλά διαφορετικά πρωτόκολλα αξιολόγησης εξίσου έγκυρα και αξιόπιστα.

Κλινική συλλογή δεδομένων

Η αναμνηστική εργασιακή έρευνα , στην περίπτωση του mobbing, είναι ιδιαίτερα σημαντική και απαιτεί τη συνδρομή και τη διεπιστημονική συνεργασία του γιατρού εργασίας, του ψυχιάτρου και του ψυχολόγου.

Ως εκ τούτου, ο χρόνος της συλλογής του ιστορικού είναι πολύ μεγάλος, της τάξεως των ωρών, και με επανειλημμένους ελέγχους και τις συγκρίσεις μεταξύ των ειδικών.

Η λήψη του εργασιακού ιστορικού είναι αρμοδιότητα του γιατρού εργασίας, και περιλαμβάνει μια συλλογή δεδομένων μέσω άμεσων συνομιλιών με τον ασθενή. Επιπλέον τα αναμνηστικά στοιχεία επιβεβαιώνονται μέσω ειδικού ερωτηματολογίου. Φυσικά, όλες αυτές οι πληροφορίες πρέπει να εξετάζονται κριτικά, διότι ορισμένες συμπεριφορές που ένας εργαζόμενος θα μπορούσε να εκλάβει ως παρενόχληση, μπορεί αντίθετα να αντιπροσωπεύουν τη νόμιμη άσκηση των οδηγιών δράσης, συντονισμού και πειθαρχίας από τον εργοδότη και όχι μια εσκεμμένη πρόθεση να θέσει σε δυσκολία τον εργαζόμενο.

Διαγνωστικές αξιολογήσεις

Η διάγνωση των συνδρόμων mobbing βασίζεται στη χρήση ενός πρωτοκόλλου που περιλαμβάνει ευρήματα παθολογικά, νευρολογικά, ψυχιατρικά, ψυχολογικά και μια διεξοδική έρευνα του εργασιακού ιστορικού.

Όπου είναι δυνατόν, χρησιμοποιούνται επίσης στοιχεία από έγγραφα και άμεσες ή έμμεσες αποδείξεις. Για το σκοπό αυτό διεξάγονται δύο χωριστές συνεντεύξεις από έναν ψυχιάτρου και έναν ψυχολόγο, που εξετάζουν τη συνολική αξιοπιστία του προσώπου, και διερευνούν τον τρόπο ζωής, τις οικογενειακές και κοινωνικές σχέσεις, όλα πολύ σημαντικά στοιχεία για τα αιτιώδη συμπεράσματα.

Τέλος, με τη χορήγηση μιας σύνθετης σειράς ψυχοδιαγνωστικών δοκιμασιών, εξετάζονται τα γνωστικά χαρακτηριστικά, η σταθερότητα, η ικανότητα προσαρμογής του ατόμου, τα κίνητρα και το προφίλ της προσωπικότητας. Έτσι αποκτάται μια συνολική εικόνα του ασθενούς , που συμβάλλει στον έλεγχο της αξιοπιστίας του.

Οι συχνότερες συνέπειες στην υγείας είναι οι ακόλουθες:

Απάθεια, πονοκέφαλος, ημικρανία, διαταραχές ισορροπίας, προκάρδιο άλγος, αίσθημα παλμών, ταχυκαρδία, υπέρταση, δερματίτιδα, αρθριτικοί πόνοι,γαστραλγίες, κρίσεις άσθματος, γαστρο-δωδεκαδακτυλικά έλκη, τριχόπτωση

Συναισθηματικές διαταραχές, κρίσεις πανικού και άλλες αγχώδεις διαταραχές

Σεξουαλικές δυσλειτουργίες, διατροφικές διαταραχές, κοινωνική απομόνωση, απώλεια του χιούμορ, αϋπνία, συχνοί εφιάλτες, επαναβίωση αρνητικών γεγονότων (flashback), ανασφάλεια, ενοχλητικές σκέψεις, υπερδιέγερση-ευερεθιστότητα , απώλεια πρωτοβουλίας, ελάττωση της ικανότητας συγκέντρωσης, αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ και φαρμάκων (ειδικά ηρεμιστικών), αύξηση του καπνίσματος

Αντιδράσεις αποφυγής

Η κατάθλιψη και οι αγχώδεις διαταραχές είναι οι πιο κοινές διαγνώσεις,

αλλά είναι συχνές και άλλες και ειδικότερα : η διαταραχή της προσαρμογής (DA) και διαταραχή μετα-τραυματικού στρες (DPTS). Πράγματικά, αυτά τα δύο σύνδρομα είναι αποτελούν την πιο συχνή απάντηση στα εξωτερικά αρνητικά γεγονότα.

O Ρόλος του οικογενειακού γιατρού (γενικού γιατρού, πρωτοβάθμιας περίθαλψης)

Στην αρχή ο παθών απευθύνεται συνήθως στον παθολόγο (γενικό γιατρό) για να αντιμετωπίσει τις πρώτες του ενοχλήσεις. Συνήθως επικεντρώνεται όχι στην ηθική ταλαιπωρία που υφίσταται στον εργασιακό του χώρο, αλλά στη σωματική και ψυχολογική δυσφορία που αισθάνεται. Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί και διάφοροι. Ειδικά κατά την έναρξη της βίας, ο ίδιος ο εργαζόμενος δεν συσχετίζει πάντα τις ενοχλήσεις του με τα εργασιακά του προβλήματα και θέλει πρώτα να διερευνήσει τα πιθανά βιολογικά αίτια της αδιαθεσίας του. Πιθανόν, δεν πιστεύει πως πρέπει να μιλήσει, μη νομίζοντας ότι τα κοινωνικά αίτια, που θεωρεί δύσκολο να τροποποιηθούν, θα μπορούσαν να ενδιαφέρουν τον γιατρό. Μόνο σε περιπτώσεις μακράς γνωριμίας και την εμπιστοσύνης με τον γιατρό μπορεί να αναφέρει αυθόρμητα τη σχέση των συμπτωμάτων του με τα προβλήματα στον εργασιακό χώρο.

Είναι συνεπώς καθήκον του ευαισθητοποιημένου γιατρού να προσπαθήσει να καταλάβει τι μπορεί να κρύβεται πίσω από τη γλώσσα του σώματος του ασθενούς και να του προσφέρει την απαραίτητη προσοχή που θα του επιτρέψει να εκφράσει τη δυσαρέσκεια και να αφηγηθεί τα γεγονότα. Αυτή η διαθεσιμότητα στην ακρόαση απαιτεί βέβαια χρόνο, αλλά βοηθάει το άτομο να βγεί από την απομόνωσή του.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι πιο συχνά τα θύματα του mobbing τείνουν να μη μιλούν για την εμπειρία τους, ούτε καν με την οικογένειά τους, από φόβο μήπως και δεν γίνουν πιστευτοί ή επειδή αισθάνονται εξευτελισμό και νομίζουν ότι μπορεί να θεωρηθούν υπεύθυνα για την κατάσταση.

Τυπικά πρέπει να ακολουθούνται τα ακόλουθα βήματα παρέμβασης από τον γιατρό:

1. Η πρώτη θεραπεία είναι η ακρόαση της οδυνηρής εμπειρία με αποδοχή. Είναι απαραίτητο να βοηθηθεί το άτομο να διατηρήσει σε ικανοποιητικό επίπεδο τηναυτοεκτίμησή του. Η κατανόηση και η αποδοχή πείθουν τον ασθενή να μη πάρει αμετάκλητες αποφάσεις όπως η “παραίτηση από απόγνωση” ή αποδοχή πρόωρης συνταξιοδότησης ή δυσμενούς μετάθεσης.

2. Πληροφόρηση. Σημαντικό είναι να ελέγχεται αν ο παθών γνωρίζει το φαινόμενο στο οποίο θεωρεί ότι υπέπεσε θύμα και, ενδεχομένως, να του δίνονται οι απαραίτητες πληροφορίες, ούτως ώστε να μη βρεθεί προ εκπλήξεως όταν προκύψουν νέες επιθετικές συμπεριφορές.

3. Δημοσιοποίηση. Εξίσου σημαντικό είναι να πεισθεί ο ασθενής να μη σιωπήσει απέναντι στην επιθετική συμπεριφορά, αλλά να εκφράσει σαφώς, αν και με ελεγχόμενο τρόπο, τις συναισθηματικές του αντιδράσεις τόσο με τον θύτη όσο και με τους συναδέλφους. Ειδικά στην αρχή της παρενόχλησης μπορεί να βρεθούν σύμμαχοι που να τον υποστηρίξουν ή και να τον βοηθήσουν.

4. Εξίσου σημαντικό είναι να διαπιστωθεί κατά πόσον ο ασθενής έχει ήδη απευθυνθεί σε δομές υποστήριξης, που ενδεχομένως υπάρχουν στην επιχείρηση, όπως συνδικαλιστικές οργανώσεις υπεύθυνες για την ασφαλεία ή γιατρός εργασίας. Αυτά τα πρόσωπα έχοντας δικαιοδοσία να ελέγχουν την ακρίβεια των δηλωθέντων μπορούν να αποτελέσουν πιθανές πηγές υποστήριξης και να παίξουν ένα διαμεσολαβητικό ρόλο.

5. Ανάλυση. Η αποδοχή από τον γιατρό των όσων λέει ο ασθενούς επιτρέπει επίσης, στη συνέχεια, να βοηθηθεί ο ασθενή να αναπλαισιώσει την εμπειρία του και μερικές φορές επανεκτιμήσει τις τυχόν υπερβολές στην κατάθεσή του. Πράγματι με την παρατεταμένη ενόχληση δεν προκαλεί κατάπληξη εάν το άτομο τείνει να ερμηνεύει ως παρενόχληση ακόμη και συμπεριφορές ή επιχειρηματικές αποφάσεις που δεν είχαν κατ’ανάγκη στόχο να τον πληγώσουν.

Είναι τo απρόβλεπτο και η ποικιλία των επιθέσεων που ευνοεί αυτή την τάση. Η διατήρηση καθαρής κρίσης είναι απαραίτητη για να οργανωθεί μια αποτελεσματική άμυνα ,κατάλληλη να εξουδετερώσει το πιο αποτελεσματικό και επικίνδυνο όπλο των θυτών, που είναι να παρουσιαστεί ο εργαζόμενος ως ασθενής παρανοϊκής ψύχωσης.

6. Εναλλακτική λύση. Πρέπει να διερευνάται αν ο ασθενής έχει σκεφτεί εναλλακτικές λύσεις, όπως να ζητήσει μετάθεση σε άλλη υπηρεσία ή σε άλλη έδρα, ή ακόμη να ψάξει για μιά άλλη εργασία. Μερικές φορές τα θύματα δεν πιστεύουν καν στη δυνατότητα να ξεφύγουν από το διεστραμμένο παιχίδι του θύτη.

7. Τεκμηρίωση. Παροτρείνεται ο ασθενής να είναι συγκεκριμένος και ακριβής στις καταγγελίες του, παραμένοντας στα γεγονότα και όχι στις ερμηνείες. Του συνιστούμε να κρατάει ένα είδος ημερολογίου, όπου θα καταγράφει ημερομηνίες,γεγονότα και όπου είναι δυνατόν αποδείξεις. Αυτό το υλικό θα χρησιμεύσει σε περίπτωση που αποφασίσει να ακολουθήσει μια νομική οδό.

8. Οικογένεια. H επέμβαση του γιατρού μπορεί να κινηθεί σε δύο κατευθύνσεις. Αφ’ενός να προτρέψει τον άτομο να μιλήσει με την οικογένειά του για το τι συμβαίνει στην επιχείρηση, διευκολύνοντας έτσι τη δημιουργία ενός ενιαίου μετώπου και ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος. Αφ’ετέρου, μπορεί να χρειαστεί να μιλήσει με τις οικογένειες, όταν δεν φαίνεται να συνειδητοποιούν ότι αυτό που συμβαίνει στον συγγενή τους είναι αλήθεια και δεν απορρέει από την υποτιθέμενη δική του ευθύνη.

9. Αυτοβοήθεια. Μπορεί να είναι χρήσιμο να προσκληθεί ο ασθενής να συμμετάσχει σε μια ομάδα αυτοβοήθειας, όπου θα μπορέσει να μοιραστεί την εμπειρία του με άλλους ομοιοπαθείς και με τους οποίους θα μπορέσει να ανταλλάξει απόψεις, να βρεί λύσεις, να ενισχύσει την αυτοπεποίθησή του, να λάβει κατευθύνσεις από υγειονομικούς και νομικούς έμπειρους σε αυτόν τον τομέα.

10. Θεραπεία Είναι σημαντικό να βελτίωσoυμε τον ύπνο, να μείωσουμε το άγχος και την υπερδιέγερση και να αντιμετωπίσουμε μια σειρά από ψυχοσωματικές διαταραχές που πάντα συνοδεύουν αυτές τις καταστάσεις δυσφορίας. Είναι επίσης σημαντικό να αντιληφθούμε πότε εμφανίζονται ψυχοπαθολογικά στοιχεία που απαιτούν ψυχιατρική βοήθεια. Συχνά είναι απαραίτητη, πέρα από τη φαρμακοθεραπευτική και μια ψυχοθεραπευτική υποστήριξη. Σταθερά παρούσα είναι μια κατάσταση χρόνιας κόπωσης που καθιστά δύσκολη την διεκπεραίωση των καθημερινών υποχρεώσεων. Αυτή η αδυναμία ενεργοποιεί προληπτικούς μηχανισμούς αποφυγής του άγχους. Ο γιατρός σε συνεργασία με τον ασθενή , μπορούν να μελετήσουν στρατηγικά πότε και για πόσο διάστημα χρειάζεται μια άδεια από την εργασία, ούτως ώστε να μειωθεί η ψυχολογική πίεση, να αναλάβει δυνάμεις και να εξετάσει ψύχραιμα την κατάσταση.

Σε συνάρτηση με την κατάσταση της υγείας, οι μεγάλες περίοδοι αποχής πρέπει κατά κανόνα να αποφεύγονται γιατί επιδεινώνουν τη σχέση με την εταιρεία, που μπορεί να βρεί επιχειρήματα για την απόλυση.

11. Κοινωνική ζωή. Είναι βασικής σημασίας το άτομο να διατηρήσει κατά το δυνατόν τις κοινωνικές επαφές και τα προηγούμενα ενδιαφέροντα και δραστηριότητες, ούτως ώστε να έχει διαλείμματα χαλάρωσης από τις έμμονες σκέψεις και να αποφευχθεί η αυτοπεριθοριοποίηση.

Η νομική κατάσταση στην Ελλάδα

Η ψυχολογική βία δεν υπάρχει στο Ελληνικό εργατικό δίκαιο! Η ελληνική νομοθεσία αναφέρεται πολύ γενικά και αόριστα στην προστασία της προσωπικότητας του ατόμου και του εργαζόμενου στο χώρο εργασίας , όπως στα άρθρα 2 παρ.1(προστασία της αξίας του ατόμου), 5 παρ.1 (δικαίωμα στην εργασία) και 25 παρ.3 (απαγόρευση κατάχρησης δικαιώματος) του συντάγματος και σε άρθρα του Αστικού Κώδικα.

Εξαιρούνται οι έχοντες αναπηρία και οι ανήκοντες σε μειονότητες-νόμος 3304/2005 (ΦΕΚ Α/16/27.1.2005) – Και πολύ σωστά! Με τον νόμο 3304/2005 (ΦΕΚ Α/16/27.1.2005) ενσωματώθηκαν στο Ελληνικό Δίκαιο οι Οδηγίες 2000/43 και 2000/78 της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής καθώς και για την καταπολέμηση των διακρίσεων λόγω θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης.» (άρθρο 1).

Στο νόμο αυτό ως διάκριση που απαγορεύεται νοείται επίσης και: «… η παρενόχληση ή κάθε άλλη προσβλητική ενέργεια, η οποία εκδηλώνεται με ανεπιθύμητη συμπεριφορά που σχετίζεται με έναν από τους λόγους του άρθρου 1 και έχει ως σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας προσώπου και τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Κατά την εξειδίκευση της έννοιας της παρενόχλησης λαμβάνονται υπόψη και τα χρηστά και συναλλακτικά ήθη.»

Χωρίς διάθεση υπερβολής, οδηγούμαστε στο λογικό συμπέρασμα ότι: Για όλους τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δεν ανήκουν σ’αυτές τις ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες επιτρέπεται απροκάλυπτα η προσβολή, η απαξίωση, η περιφρόνηση, η περιθωριοποίηση, η υποβάθμιση, η υποτίμιση και η επιθετική συμπεριφορά!

Να πρόκειται για μια απλή παράβλεψη ή για σιωπηρή παραχώρηση δικαιωμάτων στην εργοδοσία;

Ο καθένας ας βγάλει τα δικά του συμπεράσματα..

Κι όλα αυτά τη στιγμή που η Ελλάδα:

α) είναι πρώτη στα εργατικά ατυχήματα στην ΕΕ .

β) είναι πρώτη στις προσφυγές προς τα ευρωπαικά δικαστήρια για εργασιακά θέματα

γ) είναι πρώτη στο εργασιακο στρές ( ευρωπαική πανεπιστημιακή έρευνα)

δ) είναι πρώτη στη διαφθορά και στην κακοδιοίκηση του δημόσιου τομέα.

Ευτυχώς η ίδια η Ε.Ε. θα μας αναγκάσει έστω και με καθυστέρηση, να ευθυγραμμιστούμε νομικά με τις υπόλοιπες χώρες. Κατά τα άλλα, είναι απαραίτητο και στη χώρα μας το Υπουργείο Υγείας να επιστήσει την προσοχή των επαγγελματιών υγείας (οικογενειακός γιατρός, ψυχίατρος, ψυχολόγος, κ.λ.π.) τόσο στην έγκαιρη διάγνωση, όσο και στην ορθή αντιμετώπιση των περιστατικών. Για το σκοπό αυτό πέρα από κατάλληλο ενημερωτικό υλικό, θα πρέπει να οργανωθούν ειδικά σεμινάρια, αν όχι εξειδικευμένα κέντρα πρόληψης, θεραπείας και αποκατάστασης.

Ένα ιδιαίτερο ρόλο πρέπει τέλος να διαδραματίσουν και οι γιατροί εργασίας, επειδή είναι στο χώρο εργασίας που παράγονται και διαιωνίζονται οι στρεσσογόνες συνθήκες και επειδή κάθε υποστήριξη των θυμάτων είναι μάταιη, αν το θιγόμενο άτομο είναι αναγκασμένο να παραμένει (ή να επιστρέφει) σε συνθήκες εργασίας όπου τίποτα δεν αλλάζει, αν όχι προς το χειρότερο.

Γράφει ο Ιωάννης Αυγουστάτος ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής

η φιλοσοφία του μυρμηγκιού

Κατά τη διάρκεια της ζωής μου, δίδαξα στα παιδιά ένα απλό αλλά και δυναμικό θέμα: τη φιλοσοφία του μυρμηγκιού. Νομίζω ότι όλοι μας πρέπει να μελετήσουμε τα μυρμήγκια. Έχουν μια καταπληκτική φιλοσοφία με τέσσερα μέρη.

Το πρώτο μέρος: Τα μυρμήγκια δεν τα παρατούν ποτέ. Όταν κατευθύνονται κάπου, κι εσείς προσπαθήσετε να τα σταματήσετε, εκείνα ψάχνουν για άλλο δρόμο. Θα σκαρφαλώσουν από πάνω, θα περάσουν από κάτω, θα συνεχίσουν να ψάχνουν για άλλο τρόπο. Ξεκάθαρη φιλοσοφία: να μην τα παρατάς ποτέ στην αναζήτηση ενός δρόμου που θα σε πάει εκεί που θέλεις να φτάσεις.

Δεύτερον, τα μυρμήγκια όλο το καλοκαίρι σκέφτονται τον χειμώνα. Δεν μπορεί να είστε τόσο αφελείς ώστε να νομίζετε ότι το καλοκαίρι θα διαρκέσει για πάντα. Έτσι τα μυρμήγκια συλλέγουν τα χειμερινά τρόφιμά τους στο μέσο του καλοκαιριού.

Μια παλιά ιστορία λέει, «Μη χτίζεις το σπίτι σου στην άμμο το καλοκαίρι». Γιατί χρειαζόμαστε αυτή τη συμβουλή; Επειδή είναι σημαντικό να σκεφτόμαστε μπροστά. Να προβλέπουμε. Το καλοκαίρι, πρέπει να σκέφτεστε την καταιγίδα. Καθώς απολαμβάνετε την άμμο και τον ήλιο, πρέπει να σκέφτεστε και τους βράχους.

Το τρίτο μέρος της φιλοσοφίας του μυρμηγκιού είναι ότι τα μυρμήγκια όλο το χειμώνα σκέφτονται το καλοκαίρι. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, τα μυρμήγκια υπενθυμίζουν στον εαυτό τους: «Αυτό δεν θα κρατήσει πολύ. Σύντομα θα βγούμε έξω». Και την πρώτη θερμή ημέρα, τα μυρμήγκια είναι έξω. Όταν ξανάρθει το κρύο, θα γυρίσουν στην τρύπα τους, περιμένοντας να ξαναβγούν όταν πιάσουν οι ζέστες.

Και τώρα, το τελευταίο μέρος της φιλοσοφίας του μυρμηγκιού. Πόσα θα μαζέψει ένα μυρμήγκι κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για το χειμώνα; Όσα περισσότερα μπορεί. Απίστευτη η φιλοσοφία του “Όσα περισσότερα μπορεί”.

Πόσο καταπληκτική φιλοσοφία έχουμε μπροστά μας! Τη φιλοσοφία του μυρμηγκιού. Μην τα παρατάτε ποτέ, κοιτάτε μπροστά, μένετε θετικοί και κάνετε πάντα το καλύτερο που μπορείτε.
Jim Rohn

Πηγή

Σημείωση Εναλλακτικής Δράσης: Πράγματι η φιλοσοφία των μυρμηγκιών είναι καλή. Από την άλλη όμως εάν τον χειμώνα σκεφτόμαστε το καλοκαίρι και το καλοκαίρι τον χειμώνα, τότε δεν θα απολαμβάνουμε καμία εποχή. Αυτό που χρειάζεται είναι ισορροπία. Χρειάζεται προνοητικότητα αλλά εξίσου απαραίτητη είναι και η απόλαυση του παρόντος. Κάνουμε το καλύτερο που μπορούμε για το μέλλον και ύστερα απολαμβάνουμε το τώρα!

Read more: http://enallaktikidrasi.com/2014/01/i-filosofia-tou-myrigkioy/#ixzz3SavKZeYV

12 σκληροί κανόνες για να αλλάξεις τον εαυτό σου!

Στην πραγματικότητα είναι δώδεκα τρόποι για να κατανοήσεις την ζωή που ζεις και την συμπεριφορά σου και με αποφασιστικό τρόπο να προχωρήσεις μπροστά.

1. Όλα είναι όπως θα έπρεπε να είναι. 

Είναι τρελό πως καταλήγεις πάντα εκεί που προορίζεσαι να είσαι – πως, ακόμα και οι πιο τραγικές και αγχωτικές καταστάσεις τελικά σε διδάσκουν σημαντικά μαθήματα που ποτέ δεν είχες ονειρευτεί ότι θα είχες την ευκαιρία να μάθεις. Να θυμάσαι, πολλές φορές, όταν τα πράγματα καταρρέουν, στην πραγματικότητα βρίσκουν επιτέλους τη θέση τους.

2. Δεν μπορείς να αρχίσεις να βρεις τον αληθινό σου εαυτό, πριν χαθείς σε αυτό τον κόσμο. 

Το να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις χαθεί είναι το πρώτο βήμα για να ζήσεις τη ζωή που θέλεις. Το δεύτερο βήμα είναι να αφήσεις τη ζωή που δεν θέλεις. Το να κάνεις μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή σου είναι αρκετά τρομαχτικό. Αλλά ξέρεις τι είναι ακόμα πιο τρομαχτικό; Το να μετανιώνεις. Το όραμα χωρίς δράση είναι ονειροπόληση και η δράση χωρίς όραμα είναι ένας εφιάλτης. Η καρδιά σου είναι ελεύθερη, έχε το θάρρος να την ακολουθήσεις.

3. Είναι συνήθως ο πιο βαθύς πόνος που σε κάνει να αναπτύξεις πλήρως τις δυνατότητες σου. 

Είναι οι τρομαχτικές, αγχωτικές επιλογές που καταλήγουν να είναι οι πιο αξιόλογες. Χωρίς πόνο, δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή. Αλλά να θυμάσαι, ο πόνος, όπως ακριβώς και τα πάντα στη ζωή, έχει ως στόχο να μάθεις από αυτόν και στη συνέχεια να αφεθείς ελεύθερος.

4. Μια από τις δυσκολότερες αποφάσεις που θα αντιμετωπίσεις ποτέ στη ζωή είναι το αν θα φύγεις μακριά ή θα κάνεις άλλο ένα βήμα προς τα εμπρός. 

Αν πιάσεις τον εαυτό σου σε ένα κύκλο να προσπαθείς να αλλάξεις κάποιον ή να προσπαθείς να υπερασπιστείς τον εαυτό σου εναντίον κάποιου που προσπαθεί να σε αλλάξει, φύγε μακριά. Αλλά, αν κυνηγάς ένα όνειρο, κάνε άλλο ένα βήμα. Και μην ξεχνάς ότι μερικές φορές αυτό το βήμα θα σε κάνει να τροποποιήσεις το όνειρο σου ή να σχεδιάσεις ένα νέο – είναι εντάξει να αλλάξεις γνώμη ή να έχεις περισσότερα από ένα όνειρα.

5. Θα πρέπει να φροντίσεις τον εαυτό σου πρώτα. 

Πριν γίνεις φίλος με άλλους, θα πρέπει να είσαι φίλος του εαυτού σου. Πριν αρχίσεις να διορθώνεις τους άλλους, θα πρέπει να διορθώσεις τον εαυτό σου. Πριν κάνεις τους άλλους χαρούμενους, θα πρέπει να κάνεις τον εαυτό σου χαρούμενο. Δεν λέγεται εγωισμός αυτό, λέγεται προσωπική ανάπτυξη. Μόλις βρεις μια ισορροπία μέσα σου, μπορείς να ισορροπήσεις και τον κόσμο γύρω σου.

6. Μια από τις μεγαλύτερες ελευθερίες είναι το να μην νοιάζεσαι για το τι σκέφτονται όλοι οι άλλοι για εσένα.

Όσο ανησυχείς για το τι σκέφτονται οι άλλοι για εσένα, τους ανήκεις. Μόνο όταν δεν απαιτείς έγκριση από οποιονδήποτε άλλο εκτός του εαυτού σου μπορείς να ανήκεις σε εσένα.

7. Μπορεί να χρειαστεί να μείνεις για λίγο μόνος πριν συνειδητοποιήσεις ότι, αν και τα αντικείμενα από τις αποτυχημένες σχέσεις σου μπορεί να μην μοιράστηκαν ισόποσα, τα ζητήματα που κατέστρεψαν τις σχέσεις πιθανόν μοιράστηκαν. 

Γιατί, πως μπορείς να σταθείς μόνος σου με αυτοπεποίθηση ή να δεις τα ίδια ζητήματα στην νεότερη σχέση σου και να μην συνειδητοποιείς τα σπασμένα κομμάτια που σου ανήκουν; Το να συνειδητοποιείς τα ζητήματα σου και να τα αντιμετωπίζεις, θα σε κάνει πολύ πιο ευτυχισμένο άτομο μακροπρόθεσμα, από οτιδήποτε άλλο στον κόσμο.

8. Το μόνο πράγμα που μπορείς να ελέγξεις απόλυτα είναι το πώς θα αντιδράσεις στα πράγματα που δεν μπορείς να ελέγξεις. 

Όσο περισσότερο μπορείς να προσαρμοστείς στις καταστάσεις της ζωής, τόσο πιο ψηλά θα ανεβαίνεις και τόσο πιο γρήγορα θα είσαι σε θέση να ανακάμψεις από τις πτώσεις.

9. Κάποιοι άνθρωποι θα σου πουν ψέματα. 

Να θυμάσαι, ένας ειλικρινής εχθρός είναι καλύτερος από ένα φίλο που ψεύδεται. Δείξε λιγότερη προσοχή σε αυτά που οι άνθρωποι λένε και περισσότερη προσοχή σε αυτά που κάνουν. Οι ενέργειες τους θα σου δείξουν την αλήθεια, η οποία θα σε βοηθήσει να μετρήσεις την πραγματική ποιότητα της σχέσης σας σε μια μακροπρόθεσμη βάση.

10. Αν επικεντρωθείς σε αυτά που δεν έχεις, ποτέ δεν θα έχεις αρκετά. 

Αν είναι ευγνώμων για αυτά που έχεις, θα καταλήξεις να έχεις ακόμα περισσότερα. Η ευτυχία δεν βρίσκεται ούτε στις ιδιοκτησίες, ούτε στο χρυσό. Η ευτυχία κατοικεί στη ψυχή. Η αφθονία δεν είναι το πόσα έχεις, είναι το πώς αισθάνεσαι για αυτά που έχεις. Όταν παίρνεις τα πράγματα για δεδομένα, η ευτυχία φεύγει μακριά.

11. Ναι, έχεις αποτύχει στο παρελθόν. 

Αλλά μην κρίνεις τον εαυτό σου από το παρελθόν, δεν ζεις εκεί πια. Απλά επειδή δεν είσαι εκεί που θα ήθελες να είσαι σήμερα, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα είσαι εκεί κάποια μέρα. Μπορείς να μετατρέψεις τα πάντα γύρω σου εν ριπή οφθαλμού κάνοντας μια απλή επιλογή – να σηκωθείς, να προσπαθήσεις ξανά, να αγαπήσεις και πάλι, να ζήσεις ξανά και να ονειρευτείς ξανά.

12. Ναι, τα πάντα θα πάνε καλά. 

Ίσως όχι σήμερα, αλλά τελικά. Θα υπάρξουν στιγμές που φαίνεται ότι όλα όσα θα μπορούσαν να πάνε στραβά, πάνε στραβά. Και μπορεί να νιώθεις σαν να είσαι κολλημένος εκεί για πάντα, αλλά δεν θα είσαι. Σίγουρα, ο ήλιος σταματάει να λάμπει κάποιες φορές και μπορεί να βρεθείς σε μια τεράστια καταιγίδα ή δύο, αλλά τελικά ο ήλιος θα βγει και θα λάμψει και πάλι. Μερικές φορές εξαρτάται από εμάς, να μείνουμε όσο το δυνατόν πιο θετικοί γίνεται ώστε να καταφέρουμε να δούμε και πάλι τις ακτίνες του ήλιου μέσα από τα σύννεφα.

– See more at: http://ingossip.gr/?q=post%2F12-%CF%83%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%81%CE%BF%CE%AF-%CE%BA%CE%B1%CE%BD%CF%8C%CE%BD%CE%B5%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%BD%CE%B1-%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%BE%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B5%CE%B1%CF%85%CF%84%CF%8C-%CF%83%CE%BF%CF%85#sthash.ftt4IRZz.dpuf